Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2021

* Σαμάν Αμπάς. Το 18χρονο κορίτσι, από το Πακιστάν, που βρήκε καταφύγιο στην Ιταλία, προκειμένου να γλυτώσει τον υποχρεωτικό γάμο με τον ξάδελφό της. Τελικά, βρήκε φρικτό θάνατο [με τεμαχισμό] από τον ίδιο της τον θείο.

* Δώρα. Η 32χρονη γυναίκα, από την Ρόδο, που βρήκε φρικτό θάνατο ακαριαία, εν ψυχρώ, έξω από το σπίτι της, από τον πρώην σύντροφό της, επειδή του είχε ζητήσει να χωρίσουν. Εκείνος μετά αυτοκτόνησε. Γιατί δεν μπορούσε, λέει, να ζήσει χωρίς αυτήν.

Η Σαμάν είναι ένα από τα πάρα πολλά περιστατικά γυναικών που είναι υποχείρια των ανδρών συγγενών (κι όχι μόνο) και θύματα καταπίεσης (στην καλύτερη) αλλά και θανάτου.

Η Δώρα είναι το 11ο (αν έχω μετρήσει σωστά) θύμα γυναικοκτονίας στην Ελλάδα, από την αρχή του χρόνου. Μετά από σχέση με χειριστικό «σύντροφο», που την ήλεγχε μέχρι εκεί που δεν πάει, πήρε την απόφαση να χωρίσει. «Λυτρώθηκα, χωρίσαμε».

11 μέσα σε 9 μήνες.

Οι 4 μόνο τους τελευταίους 3 μήνες.

Τα κοινά και στις δύο περιπτώσεις είναι το φύλο. 

Οι συνθήκες, οι «αιτίες», οι «αφορμές», οι χώρες, διαφέρουν.

Αλλά δεν έχει και τόση σημασία, στο τέλος.

Κάτι συνεχίζει να είναι πολύ λάθος.

Παγκοσμίως.

Κι όχι μόνο στις «τριτοκοσμικές» χώρες, που η γυναίκα θεωρείται κατώτερο ον κλπ.

Και στην Ευρώπη, μια χαρά τα πάμε.

Κι αν δεν γίνει κάτι πολύ άμεσα, θα συνεχίζουμε να μετράμε... 

12, 13... 

[This is psychosis]




Τρίτη 10 Αυγούστου 2021

untitled

Ξέρω πώς είναι να βλέπεις το σπίτι σου να μην υπάρχει πια. Στον σεισμό της Καλαμάτας το 1986, το σπίτι του παππού και της γιαγιάς, στο κέντρο της πόλης, καταστράφηκε ολοσχερώς. Ένα σπίτι από τα πιο χαρακτηριστικά της πόλης που συνδύαζε αστική αρχιτεκτονική αλλά και εξω-αστική. Με έναν τεράστιο κήπο με κάθε λογής δένδρα και φυτά και λουλούδια που μέρος αυτών έβλεπε ο παππούς μου από το ιατρείο του στο ισόγειο.

Ένα σπίτι που κάθε του σπιθαμή κάθε καλοκαίρι κυρίως (*αλλά όχι μόνο) την ξαναζούσα και την ξαναμάθαινα και τηνξανα-ανακάλυπτα από την αρχή.
Ξέρω πώς είναι να αγωνιάς αν οι άνθρωποί σου σώθηκαν (στη δική μου περίπτωση, ευτυχώς).
Ξέρω πώς είναι να κλαις στους μισογκρεμισμένους τοίχους.
Ξέρω πώς είναι να βλέπεις τον μικρόκοσμό σου να έχει γίνει σκόνη, γκρέμισμα, ερείπιο.
Ξέρω πώς είναι να μην έχεις προλάβει να πάρεις τίποτα και απλά αν είσαι τυχερός να περισώσεις ό,τι έχει περισωθεί.
Ξέρω πώς είναι να λες για πάντα «σπίτι μου» αυτό το σπίτι που ήταν τότε, και το όποιο νέο δημιουργηθεί, δεν θα είναι ποτέ μα ποτέ «το σπίτι μου». Θα είναι «το νέο σπίτι μου» κι ας έχουν περάσει 80 χρόνια.
Ο σεισμός όμως δεν προκαλείται, δεν φτιάχνεται από ανθρώπινο χέρι, δεν στήνεται σε μια νύχτα, δεν έχει απώτερους σκοπούς εκμετάλλευσης, δεν περιμένει το δελτίο καιρού για να χτυπήσει στις κατάλληλες καιρικές συνθήκες.
Καταστροφή ο σεισμός, καταστροφή και η φωτιά.
Και όταν η τελευταία γίνεται παράδοση πια, με συγκεκριμένη μεθοδολογία και με συγκεκριμένο project plan, γίνεται πολλαπλά καταστροφική.
Γιατί μαζί της συμπαρασύρει και τον φυσικό κόσμο που χωρίς αυτόν τίποτα δεν είναι φυσιολογικό.
Το πρώτο μέλημα της οικογένειας όταν χτίστηκε το νέο σπίτι ήταν να φτιαχτεί ξανά ο κήπος. Από την αρχή. Κλαράκι κλαράκι, λουλούδι λουλούδι, με υπομονή και μεγαλύτερη προσμονή από το κυρίως σπίτι.
Γιατί χωρίς τον κήπο το σπίτι δεν είχε ιδιαίτερο νόημα.
Όπως χωρίς την φύση, κανένα σπίτι και ντουβάρι δεν έχει νόημα.

Κυριακή 8 Αυγούστου 2021

μη εγχώριο προϊόν

Περιμένοντας να περάσει η ώρα και πίνοντας έναν γρήγορο καφέ.

Στο ακριβώς απέναντι τραπέζι είναι ζευγάρι αμερικάνων τουριστών, 70+, η σύζυγος σε αναπηρικό καροτσάκι. Ο σύζυγος έχει μπροστά του τρία πιάτα φαγητό, ένα μεγάλο ποτήρι μπύρα και ένα ποτήρι κόκκινο κρασί. Πίνει και τρώει ασταμάτητα. Η γυναίκα εμφανώς κουρασμένη και καταπονημένη αρχίζει να του λέει σιγά σιγά να φύγουν. Δεν της δίνει σημασία καμία. Συνεχίζει το φαγοπότι. Και εναλλάξ το κρασί με την μπύρα. Η γυναίκα αρχίζει να νιώθει έντονη δυσφορία, η βεντάλια δεν βοηθά πια κι η υπομονή της τελειώνει. «Should we go please...». «No, honey, not yet» και παραγγέλνει άλλη μια γύρα τον μοναδικό συνδυασμό κόκκινου κρασιού και μπύρας. Και την κοιτά με ειρωνεία. Και εκείνη αρχίζει να μαζεύει τα πράγματά της. Και εκείνος ακίνητος να την παρακολουθεί με το ύφος «και πού νομίζεις ότι θα πας χωρίς εμένα».

Από αυτά που συμβαίνουν δίπλα σου και δεν γίνεται να μην τα δεις.

Από αυτά που ξέρεις ότι συμβαίνουν αλλά δεν θέλεις να το πολυπιστεύεις.

Από αυτά που ελπίζεις να είναι οι εξαιρέσεις αλλά κι οι εξαιρέσεις μετράνε.

Από αυτά που σε κάνουν να αναρωτιέσαι για εκατομμυριοστή φορά «τί σκατά πάει τόσο λάθος».

Και από αυτά που σε κάνουν να σκέφτεσαι ότι η μαγκιά δεν είναι μόνο εγχώριο προϊόν.

Η τσάμπα μαγκιά, για την ακρίβεια.



Πέμπτη 22 Ιουλίου 2021

ρινοκερίτιδα εποχής 2021

Μία από τις τελευταίες (για να μην πω η τελευταία) παραστάσεις που πρόλαβα να δω πριν σταματήσει ο κόσμος γύρω μας, ήταν ο Ρινόκερος του Ε. Ιονέσκο. Και ήταν ανατριχιαστικά προφητικό, όπως αποδείχτηκε.

Είναι η  ιστορία του Beranger, κατοίκου ενός μικρού γαλλικού χωριού που αρχίζει να κατακλύζεται από ρινόκερους. 

Επιδημία δηλαδή.

Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι υποκύπτουν στη μεταμόρφωση σε αυτό το καταστροφικό είδος, που ξαφνικά αρχίζει να φαντάζει στα μάτια τους πιο ανθρώπινο από τον υποτιθέμενο ανθρωπισμό του ανθρώπινου είδους. 

Όλοι, εκτός από τον Μπερανζέ που, έχοντας χάσει μέχρι και την αγαπημένη του στη μανία της ρινοκερίτιδας, θυσιάζοντας τον έρωτα για τη σωτηρία της ανθρωπότητας, μένει μόνος.

Γράφτηκε το 1959 με κυρίαρχο σκοπό μέσα από τον όλο συμβολισμό να δοθεί ένα φωναχτό αντιναζιστικό μήνυμα.

Όμως αποδεικνύεται ένα απερίγραπτα πλούσιο σε συμβολισμούς κείμενο που δεν έχει φύγει από το μυαλό μου από εκείνο το βράδυ του Οκτωβρίου του 2019.

Μαζική υστερία, απώλεια λογικής, φόβος, εκφοβισμός, απομόνωση, μοναξιά, διχασμός, διλήμματα, επαΐοντες, αφέλεια, ρομαντισμός και η απώλειά του.

Όλα ήταν εκεί μπροστά στη σκηνή.

Διαγγέλματα της εποχής: «Ομάδες πάνω από τρία άτομα θα διαλύονται. Επίσης, απαγορεύεται να περιφέρεστε άσκοπα. Όλοι οι πολίτες επιβάλλεται να κυκλοφορείτε ανά δύο, για να επιτηρείτε ο ένας τον άλλο. Τώρα γυρίστε στα σπίτια σας και μείνετε εκεί. Θα βγείτε μόνο σε περίπτωση μεγάλης ανάγκης. Ειδικά συνεργεία θα στιγματίζουν την πόρτα κάθε μολυσμένου σπιτιού: θα κάνουν έναν μεγάλο κόκκινο σταυρό με μπογιά στην πόρτα και θα γράφουν, «Ελέησόν με, Κύριε!».   

Lockdown της εποχής: «Απαγορεύονται οι συνεστιάσεις και όλα τα θεάματα. Τα καταστήματα, τα εστιατόρια και τα καφενεία θα λειτουργούν ελάχιστες ώρες, για να περιοριστεί η εξάπλωση ψευδών ειδήσεων. Διότι υπάρχει η υποψία πως το κακό που μας βρήκε προέρχεται από κάτι ανώτερό μας, από τον ουρανό, και καθετί από τον ουρανό διαβρώνει σαν αόρατη βροχή τις στέγες, τους τοίχους και τις ψυχές μας».

Και με μερικά τελευταία λόγια: «Δεν αντέχω να τους ακούω. Θα βουλώσω τ'αφτιά μου με μπαμπάκι. Δεν υπάρχει άλλη δυνατή λύση, θα πρέπει να τους πείσω. Να τους πείσω, για ποιο πράγμα; Κι ύστερα, μπορούν άραγε ναξαναμεταμορφωθούν, να ξαναγίνουν άνθρωποι; Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο; Αυτό θα ήταν ηράκλειος άθλος, ξεπερνάει κατά πολύ τις δικές μου δυνάμεις. Και πριν απ' όλα, για να τους πείσω, θα πρέπει να τους μιλήσω. Και για να τους μιλήσω, θα πρέπει να μάθω τη γλώσσα τους. Ή μήπως, θα 'πρεπε να μάθουν αυτοί τη δική μου γλώσσα; Αλλά, ποια γλώσσα μιλάω εγώ; Ποια είναι ηγλώσσα μου; Η γλώσσα των μαύρων, των κιτρίνων, των λευκών; Μιλάω μια από τις γλώσσες των λευκών; Έτσι φαίνεται, αυτή τη γλώσσα μιλάω. Αλλά, τι θα πει μια από τις γλώσσες των λευκών; Μπορώ, μια χαρά, να πω ότι μιλάω μια γλώσσα λευκών, αφού δεν υπάρχει κανένας να με αντικρούσει! Απόμεινα ο μόνος που μιλάει αυτή τη γλώσσα. Αλλά, τι κάθομαι και λέω, τώρα. Καταλαβαίνω αυτά που λέω, καταλαβαίνω τον εαυτό μου;».

Θέατρο του Παραλόγου, επίσημα στο θεατρικό είδος.

Σκληρή πραγματικότητα, στην αληθινή ζωή.

Ιονέσκο, τα έχεις πει όλα (κι εσύ).

(* Άρης Σερβετάλης στον ρόλο του Beranger. Αυτό ήταν το κερασάκι στην τούρτα. Για να μη πω η τούρτα στο κερασάκι.)

Δευτέρα 19 Ιουλίου 2021

δεν βρίσκω τίτλο

Μία από τις ωραίες στιγμές είναι πάντα όταν ετοιμάζεις τη βαλίτσα σου για καλοκαιρινές διακοπές. Με τις φίλες σου, με την παρέα σου, με τον φίλο σου. 

Θα σταθώ στο τελευταίο. Διακοπές με τον φίλο σου. Το αγόρι σου. Με αυτόν που έχεις γνωρίσει αρκετά ώστε να πεις «περνάω τόσο καλά μαζί του που ανυπομονώ να πάω και διακοπές μαζί του». Με αυτόν που τον χειμώνα πίνοντας καφέ αρχίζουν να πέφτουν οι πρώτοι προορισμοί «έχεις πάει εκεί?», «έχω ακούσει τα καλύτερα για αυτό το νησί», και φυσικά με ένα από τα βασικότερα ερωτήματα που μπορεί να αλλάξει και τα πάντα «κάμπινγκ κάνεις?» «ούτε κατά διάνοια, δεν υπάρχει περίπτωση» κ.λπ.

Και το πλάνο αρχίζει να μπαίνει σε εφαρμογή, ψάξιμο τελικού προορισμού, εισιτήρια, πλοία, ημερομηνίες, και φτάνει η στιγμή που όλα είναι έτοιμα πια.

Όσο νεότερος/η είσαι, τόσο και πιο διψασμένος είσαι για όλο αυτό. Γιατί στα 26 σου έχεις τον κόσμο στα πόδια σου. Γιατί στα 26 σου μόλις έχεις αρχίσει να βλέπεις τον κόσμο όπως εσύ θες. Γιατί στα 26 σου δεν μπορείς να διανοηθείς ότι κάτι θα πάει στραβά.

Ότι ίσως π.χ. γίνει ένας καβγάς, και εκείνος πάνω στα νεύρα του, σε σπρώχνει στον γκρεμό.

Είναι παράλογο και σχιζοφρενικό να φτάσουμε στο επίπεδο να σκεφτούμε «πόσο τυχερή είμαι που είμαι σώα και αβλαβής μετά από τόσα καλοκαίρια διακοπών με τον τάδε και τον δείνα».

Είναι σχιζοφρενικό μια κοπέλα να πηγαίνει διακοπές με το αγόρι της και  να βρίσκεται νεκρή στη θάλασσα.

Είναι σχιζοφρενικό να είναι τόσο απλό και εύκολο να σκοτώνεις την κοπέλα σου, μετά από καβγά.

Τα γεγονότα και η συχνότητά τους {*τραγική ειρωνεία η ακριβώς προηγούμενη ανάρτησή μου} πλέον αρχίζουν και δείχνουν σημάδια ανησυχητικής εξάπλωσης.

Κάτι πάει πάρα πολύ στραβά.

Και δεν  έχω ιδέα πώς μπορεί να σταματήσει.

Παρασκευή 16 Ιουλίου 2021

η αριθμητική - γροθιά

Συντροφική βία  -  Ενδοοικογενειακή βία.  Σύμφωνα με το ΚΕΘΙ (Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας), η πιο συχνή βία προέρχεται από τον ερωτικό σύντροφο ή σύζυγο, με τις γυναίκες από 15-44 ετών να κινδυνεύουν περισσότερο από βιασμό/ενδοοικογενειακή βία παρά από καρκίνο και κάθε είδους ατυχήματα.

Σεξουαλική παρενόχληση σε φυσικό χώρο/εργασιακό. 1 στις 3 γυναίκες έχουν παρενοχληθεί σεξουαλικά στον χώρο εργασίας τους.

Σεξουαλική παρενόχληση στο διαδίκτυο. 1 στις 5 γυναίκες (από 18-30) το έχουν ζήσει.

Ψυχολογική βία. 1 στις 2 γυναίκες το έχει ζήσει από τον σύντροφό της.

Το σύνολο των βιασμών που καταγγέλθηκαν ετησίως στην Ελληνική Αστυνομία κατά τα έτη 2010-2017 κυμαίνονταν από 163-264.

(*οι αριθμοί έχουν εκτοξευθεί μέχρι σήμερα προφανώς)

Ο αριθμός καταγγελιών για βιασμό από γυναίκες κατα το διάστημα 2012-2017 παρουσιάζει αύξηση της τάσης του 50%.

Το 55-95% των θυμάτων ενδοοκοιγενειακής βίας δεν καταγγέλουν το πρόβλημα.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τον Νοέμβριο του 2019, στην εκδήλωση με θέμα «Έμφυλη Βία και Κοινωνικο-Πολιτικές Πρακτικές -  Η ακραία περίπτωση της «Γυναικοκτονίας», οι αριθμοί σοκάρουν:

2.600 γυναίκες στην ΕΕ χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο από ενδοοικογενειακή βία.

Το 82% των περιστατικών της ενδοοικογενειακής βίας έχει θύμα την γυναίκα.

1 στις 2 δολοφονίες γυναικών ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ γίνεται από τους συζύγους/συντρόφους.

1 στις 3 γυναίκες και κορίτσια ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ βιώνουν σωματική ή σεξουαλική βία κάποια στιγμή στη ζωή τους.

Με τα μαθηματικά δεν πήγαινα ποτέ καλά.

Με τους αριθμούς όμως, κάνω εικόνες.

Και πίσω από αυτούς τους αριθμούς, κρύβονται πρόσωπα, γυναίκες με όνομα και επώνυμο.

Κι η ιστορία δεν έχει τέλος, καθότι όλο και διανθίζεται (με  trafficking γυναικών με εμπλεκόμενους αστυνομικούς π.χ.).

Όποιος πιστεύει ότι η ελληνική κοινωνία (για αυτήν μπορώ να μιλήσω καθότι μέσα σε αυτήν ζω), έχει κάνει «άλματα», και έχει «προχωρήσει» μπροστά, και έχει αφήσει πίσω της τα «κακώς κείμενα του παρελθόντος», και δίνει «ίσες ευκαιρίες στις γυναίκες πλέον», και τις αντιμετωπίζει με τον σεβασμό και την αξιοπρέπεια που δικαιούνται, οι λέξεις περισσεύουν.

Οι αριθμοί τα λένε πολύ καλύτερα.

Και όχι, δεν ποινικοποιούμε το φλερτ.

Και όχι, δεν απαγορεύουμε στους άνδρες να πλησιάζουν τις γυναίκες.

Και όχι, δεν φταίει το κοντό φόρεμα.

Ούτε η φύση «που κάνει τους άντρες να κινούνται με το ένστικτο».

Το σώμα είναι ιερό.

Και διατίθεται ΚΑΤΑ ΒΟΥΛΗΣΗ εκεί που ΒΟΥΛΕΤΑΙ.

Απλά πράγματα.

Τα λένε και οι Lush κατά κάποιο τρόπο. Με τον δικό τους τρόπο δηλαδή.








Παρασκευή 18 Ιουνίου 2021

criminal minds.

Άλλοι το είχαν υποψιαστεί από την αρχή. Άλλοι άρχιζαν να το υποψιάζονται στην πορεία. Άλλοι δεν μπορούν ακόμα να το συνειδητοποιήσουν.

Για άλλη μια φορά, όπως πάρα πολύ συχνά συμβαίνει τον τελευταίο καιρό, μια γυναίκα δολοφονείται επείδη, κατά βάση, θέλησε να φύγει από τον γάμο/σχέση. Για άλλη μια φορά ένα από τα «καλύτερα παιδιά» τελικά δεν ήταν και τόσο. Για άλλη μια φορά σε ένα «πολύ αγαπημένο ζευγάρι» πίσω από τις πόρτες ο ένας από τους δύο δεν περνούσε καλά, έπεφτε θύμα κακοποίησης, οποιασδήποτε μορφής. Για άλλη μια φορά είναι γυναίκα το θύμα. Για άλλη μια φορά, τα χέρια που αγκάλιαζαν  το γυναικείο σώμα, αυτά που πρόσφεραν χάδια, στοργή, ζεστασιά και αγάπη, αυτά τα χέρια κλείδωσαν τον λαιμό κι έκοψαν την αναπνοή. Είτε μεταφορικά είτε κυριολεκτικά.

Το πόσο νοσηρό είναι να σκοτώνεις την σύντροφό σου/γυναίκα σου και μητέρα του παιδιού σου, μπροστά στα μάτια του, δεν χρειάζεται ανάλυση ούτε αμφισβήτηση.

Το πόσο νοσηρό είναι να θανατώνεις τον ίδιο σου τον σκύλο με αυτόν τον αποτρόπαιο τρόπο, το ίδιο.

Η στιγμή που τα χέρια του δολοφόνου αγκαλιάζουν τη μαμά του θύματος στο μνημόσυνο, σπάει το στομάχι.

Και η στιγμή που ο δολοφόνος κοιτάζει την κάμερα, παγώνει το αίμα.

Η γλώσσα του σώματος και το βλέμμα σχεδόν πάντα λένε περισσότερα από τις λέξεις.

Τέλειο έγκλημα δεν υπάρχει.

Ούτε τέλεια ζευγάρια. Ούτε τέλειες σχέσεις.

Ας μην κυνηγάμε το τέλειο.

Ας ψάχνουμε το ανθρώπινο, το αληθινό.

Κι ας ακούμε την φωνή μέσα μας που λέει «είναι ωραία εδώ» είτε «φεύγεις τρέχοντας».

Βγαίνει σχεδόν πάντα αληθινή.


Τετάρτη 16 Ιουνίου 2021

wild wild country. wild wild world.

Wild Wild Country.

Μια ιστορία για την οποία δεν είχα την παραμικρή ιδέα. Λαμβάνει χώρα σε μια σχεδόν λιλιπούτεια πόλη, χωριό θα λέγαμε, του Oregon, την Antelope, της επαρχίας Wasco.

Όμως έχει ξεκινήσει από την Ινδία, γύρω στο 1968, από μια ομάδα ανθρώπων που λατρεύουν τον Bhagwan Shree Rajneesh, τον θεωρούν τον νέο μεσσία, παρά την αποποίηση του τίτλου από τον ίδιο.

Δεκαετία 1970.

Η ιστορία από μόνη της δεν διαφέρει και πολύ από όλες τις υπόλοιπες που έχουν να κάνουν με ελπίδες, πίστη, αφοσίωση τυφλή σε μια ιδέα, σε έναν άνθρωπο, σε μια θρησκεία. Φανατισμός, οργάνωση, μια ολόκληρη πολιτεία στήθηκε, με τους δικούς της νόμους, κανόνες, πόρους φυσικούς και τεχνητούς, έθιμα, αλλά και όλα τα -αντί: αντι-έθιμα, αντι-κανόνες, αντι-νόμους.

Αλλά ταυτόχρονα διαφέρει και πολύ. Δεν είναι μόνο ότι κατάφεραν να επιβληθούν μιας γης κάποιων χιλιάδων στρεμμάτων, στη μέση του πουθενά. Ούτε ότι κατάφεραν να δημιουργήσουν μια πλήρως αυτόνομη κοινότητα 10.000 ανθρώπων (για αρχή) με τους δικούς της πόρους, σε μια άγονη γωνιά του πλανήτη. Ούτε ότι σόκαραν και ταρακούνησαν τους πλέον συντηρητικούς 40-50 κατοίκους της ήσυχης πόλης, βλέποντας τους «ανθρώπους με τα κόκκινα» να αλωνίζουν, να κάνουν σεξ, να έρχονται σε έκσταση, να ζουν μια ζωή εκτός των κοινωνικών προσταγών και όρων.

Ναρκωτικά και αλκοόλ δεν επιτρέπονταν.

Παρά μόνο όταν χρειάστηκε να κρατήσουν ήρεμους και ήμερους τους άστεγους που είχαν μεταφέρει από όλες τις μεγαλουπόλεις προκειμένουν να τους στηρίξουν στις εκλογές τους. Τους πότιζαν με μπύρα εμπλουτισμένη με ηρεμιστικά για να τους κρατούν σε μόνιμη καταστολή.

Όπλα δεν επιτρέπονταν.

Παρά μόνο όταν χρειάστηκε να ανταποδώσουν σε χτύπημα από το σύστημα, και να διεκδικήσουν δικαιώματα. Τότε έβαλαν βόμβα σε κοινοτικό κτίριο της πόλης και έκτοτε κυκλοφορούσαν με τα χαΐμαλιά της ειρήνης κρεμασμένα στο λαιμό συνδυασμένα και φορεμένα με τα ούζι.

Το μόνο ζητούμενό τους η ειρήνη.

Παρά μόνο όταν άρχισε να απειλείται η κυριαρχία τους και διέσπειραν σαλμονέλα σε όλον τον τοπικό πληθυσμό, λίγες μέρες πριν τις εκλογές.

Γάμοι και επίσημες σχέσεις δεν υπήρχαν. Όλοι με όλους. Κοινόβιο.

Παρά μόνο μια γυναίκα που έδωσε ψυχή και πνεύμα στον γκουρού, και προδόθηκε με τον χειρότερο τρόπο. Που δεν δίστασε να τα βάλει με όλους και με όλα. Που αφοσιώθηκε στο θέλημά του, στις ιδέες του και το όραμά του. Αφομοιώθηκε. 

Ενώ αυτός ήταν ο μεγάλος απών. Από όλους και από όλα. Από τους χιλιάδες ανθρώπους που άφησαν πίσω τους τις ζωές τους, για να χτίσουν την Rajneeshpuram. Είχε αναγάγει τη σιωπή του και την απουσία του σε φιλοσοφία. Οι άλλοι καθάριζαν για αυτόν. Οι άλλοι δούλευαν μερόνυχτα για να χτίσουν την ιδανική κοινότητα. Οι άλλοι γίνονταν αντικείμενα ρατσισμού και χλευασμού. Οι άλλοι βρέθηκαν μπροστά στα ηθικά διλήμματα «να σκοτώσω πριν μας επιτεθούν». Με τα χρήματα των άλλων γίνονταν όλα. Οι άλλοι γίνονταν ασπίδα σε κάποιον που ήταν ακριβοθώρητος.

Εκείνος φρόντιζε τις 90 περίπου Rolls Royce. Δεν ήταν και λίγη δουλειά.

Μέχρι που έγινε η πλήρης ανατροπή. Μέχρι που όλα γκρεμίστηκαν και ξεχάστηκαν οι κοινές ιδέες, οι κοινοί στόχοι, τα κοινά ιδανικά, η ελευθερία, η συλλογικότητα, το κοινό καλό, ο κοινός τόπος.

Βέβαια υπάρχει κι άλλη ανάγνωση.

Το κάθε τι διαφορετικό ανέκαθεν ενοχλούσε. Το κάθε τι περίεργο ανέκαθεν κινούσε υποψίες. Το κάθε τι εκτός των κοινωνικών πλαισίων προβλημάτιζε. Η κοινωνική κορνίζα χωράει συγκεκριμένη εικόνα με συγκεκριμένα περιθώρια γύρω γύρω. Οτιδήποτε άλλο περισσεύει, είναι επικίνδυνο κι είναι καλό να απομακρυνθεί το συντομότερο. 

Γιατί αν είναι μεταδοτικό; Αν κολλήσουμε «κι εμείς» και γίνουμε «σαν αυτούς»;

Έτσι όπως συμβαίνει πάντα, δηλαδή.

Αυτοί που μπορούν να σε κάνουν να πιστέψεις απιθανότητες, είναι ικανοί να σε πείσουν να διαπράξεις φρικαλεότητες, έχει πει ο Βολταίρος. Για να τον συμπληρώσει ο Νίτσε λέγοντας πως ο φανατισμός είναι η μόνη μορφή θέλησης που μπορεί να διαπνέει τους αδύναμους και τους ντροπαλούς.

Η ιστορία πάντα διδάσκει.

Από την πιο μικρή μέχρι την πιο μεγάλη της στιγμή.

Το μεγάλο στοίχημα είναι αν θα μάθουμε ποτέ τελικά από αυτήν.

Μέχρι στιγμής τα σημάδια δείχνουν απογοητευτικά.

Αλλά ποτέ δεν ξέρεις.

[το soundtrack είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον, με κορυφαία ίσως στιγμή για μένα αυτό]




Τρίτη 8 Ιουνίου 2021

... τέλος εποχής (άλλο ένα)...



Το 2004 το ερωτεύτηκα. Το ονόμασα "το νησί των επιθυμιών", γιατί ό, τι ακριβώς επιθυμούσα, το έβρισκα μπροστά μου.

Στη Μαλτεζάνα ονειρευόμουν ένα μικρό σπιτάκι που απλά θα ανοίγω τα ξύλινα παντζούρια (σε χρώμα πολύ ανοιχτό γαλάζιο κατά προτίμηση), και θα κάθομαι σε μια ταράτσα με θέα το άπειρο Αιγαίο.

Στη Χώρα λάτρεψα το κάθε σκαλοπάτι που οδηγούσε στα κατάλευκα στενά και στην κορυφή του Κάστρου.

Στο Βαθύ κόπηκε η ανάσα μου από την άγρια ομορφιά και το απόλυτο ζεν που το νιώθεις μέχρι το πετσί σου.

Δεν υπάρχει σπιθαμή του νησιού που δεν έχω πατήσει, αφού ποτέ δεν έχανα ποτέ την ευκαιρία να "περάσω να πάρω την δόση μου".

Δεν υπάρχει παραλία προσβάσιμη ή μη που να μην πάτησα.

Το 2017 ήταν η τελευταία φορά. Ήδη κάποιες αλλαγές μικρές (αλλά κομβικής σημασίας για μένα) είχαν αρχίσει να φαίνονται.

Ξαφνικά έγινε "το νησί της θετικής ενέργειας". Και χρειάστηκαν" χορηγοί" για αυτό. Καπνοβιομηχανίες, πολυεθνικές αυτοκινήτων κ.λπ. Και η φυσική θετική ενέργεια του νησιού, που ανέβλυζε από κάθε πέτρα και κόκκο άμμου, έγινε τεχνητή.

Κρίμα.

Ελπίζω τουλάχιστον, το πιο ωραίο γήπεδο μπάσκετ που κυριολεκτικά κρέμεται στο Αιγαίο, που φοβάσαι ότι αν δεν μπει καλάθι η μπάλα θα βρεθεί στην Κάλυμνο, στην καλύτερη περίπτωση, να μην τολμήσει να το αγγίξει κανείς.

Μάλλον δεν θα το μάθω, τουλάχιστον όχι σύντομα, γιατί αυτή τη νέα Αστυπάλαια δεν έχω καμία περιέργεια και επιθυμία να τη δω.

Και λυπάμαι πολύ για αυτό.

Οι αλλαγές δεν είναι πάντα για το καλό.

Η Αστροπαλιά είχε πάντα τα δικά της άστρα. 

Δεν χρειαζόταν διάττοντες αστέρες. 

Γνώμη μου. 

Πέμπτη 29 Απριλίου 2021

"πιστεύω" vs "δεν πιστεύω" : ισοπαλία?

Δεν πιστεύω στις "μέρες αγάπης". Πιστεύω στην αέναη αγάπη, χωρίς ημερολόγια.

Δεν πιστεύω στις "κινήσεις καλής θέλησης". Πιστεύω στις καλές προθέσεις, χωρίς οδηγό κινήσεων.

Δεν πιστεύω στις "μικρές ανάσες". Πιστεύω στην ολοκληρωμένη ανάσα που κάνει το σώμα να ξαναγεννιέται κάθε στιγμή.

Δεν πιστεύω στις "εξαιρέσεις που κάνουν την διαφορά". Πιστεύω στις εξαιρέσεις συνολικά, χωρίς εχέγγυα ότι θα την κάνουν ή όχι.

Δεν πιστεύω στην "υπεράνθρωπη προσπάθεια". Πιστεύω στις απρόσμενα μεγάλες δυνάμεις του ανθρώπου, μέχρι κι όποιες είναι αυτές για τον καθένα.

Δεν πιστεύω στις "καλές πράξεις". Πιστεύω στους καλούς ανθρώπους.

Δεν πιστεύω στην απόλυτη κυριαρχία της νοημοσύνης. Πιστεύω στο απόλυτο δικαίωμα του χαμηλού ή μέσου νου να έχει θέση στον κόσμο.

Δεν πιστεύω στις "καλές ευκαιρίες". Πιστεύω στις σωστές χρονικές στιγμές. 

Πιστεύω εξίσου στον άνθρωπο ως μονάδα και ως κοινωνικό σύνολο. 

Πιστεύω στο δικαίωμα το δικό μου "ναι" να ειναι το "όχι" του διπλανού μου. Και το αντίστροφο. 

Πιστεύω στην δύναμη των λέξεων και στο βάρος των πράξεων. 

Πιστεύω στην αδυναμία διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων. 

Πιστεύω σε αυτό που το μυαλό καμία φορά αμφισβητεί αλλά η καρδιά εγκρίνει. 

Πιστεύω στο "είναι κάτι που δεν μπορώ να το εξηγήσω". Συνήθως είναι από μόνο του η καλύτερη εξήγηση για όλα. 

Πιστεύω στις προσωπικές μάχες, ακόμα κι όταν το αποτέλεσμα δεν ήταν τελικά το επιθυμητό. 

Πιστεύω στο δικαίωμα να αλλάζει η γνώμη, η επιλογή, η άποψη. Δεν είμαστε σε γύψο. Ευτυχώς. 

Και τελος, πιστεύω ότι η πίστη σε κάτι, κάποιον, δεν είναι πάντα η απάντηση σε όλα.

Η ελευθερία της πίστης, όμως, ναι. 

They fall, you rise, it's here your time. 






Τετάρτη 21 Απριλίου 2021

ο τολμών ζει...

Δεν ξέρω αν υπήρξε ποτέ μια "ιδανική" περίοδος στην ιστορία της ανθρωπότητας. Μια περίοδος που να ήταν ευνοϊκή για ήρεμη ζωή, για υγιείς ανθρώπινες σχέσεις, για νέα ξεκινήματα.

Νομίζω πως η απάντηση είναι "όχι, δεν υπήρξε".

Εκτός από τις προφανείς περιόδους που η ανθρωπότητα έζησε σπαρακτικές στιγμές πολέμων όλων των ειδών, ακόμα και σε φαινομενικά ήρεμες εποχές, πάντα κάτι υπήρχε κάτι που δυσκόλευε τη ζωή τους.

"Εμείς τότε δεν είχαμε μηχανήματα, τα κάναμε όλα με τα χέρια". 

"Εμείς τότε δεν μαθαίναμε τί γινόταν σε κάθε γωνιά της γης". 

"Στα χρόνια τα δικά μας για να σπουδάσει κάποιος ήταν άθλος, και θα ήταν και από τους τυχερούς". 

"Στη δική μας εποχή η γυναίκα που έφτανε στα 30 και ήταν ανύπαντρη αποτελούσε το στίγμα για την οικογένεια". 

"Τα διαζύγια στην εποχή μου ήταν σχεδόν ανεπίτρεπτα, δεν χώριζαν τόσο απλά οι άνθρωποι, η γυναίκα δεν δούλευε κι ηταν υποχρεωμένη να κρατήσει την οικογένεια ενωμένη, παρά τα όσα ίσως τραβούσε".

"Η γυναίκα που εργαζόταν στα χρόνια εκείνα, κι ήταν ανεξάρτητη, αποτελούσε την εξαίρεση της εξαίρεσης".

Οι βασικοί τομείς της ανθρώπινης ζωής και δραστηριότητας ποτέ δεν βρήκαν το πλέον εύφορο και πρόσφορο έδαφος. Δύσκολα τα ξεκινήματα, δύσκολες οι αλλαγές προς το καλύτερο, δύσκολη η αποδοχή νέων ισορροπιών, δύσκολη η προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις. 

Δεν θα ακουστεί συχνά το "τότε τα πράγματα ήταν πολύ εύκολα, είχαμε όλες τις θετικές προϋποθέσεις με το μέρος μας". Ίσα ίσα, το αντίθετο. 

Κάθε χρονική περίοδος έχει πολλά κοινά με κάθε άλλη του παρελθόντος. Μας μπερδεύουν ίσως οι διαφορετικές εικόνες, οι διαφορετικές ονομασίες, οι διαφορετικές ορολογίες. 

Κι ένα βασικό κοινό ήταν ο φόβος. Ο φόβος για το νέο ξεκίνημα, ο φόβος για την αλλαγή, ο φόβος για νέες σχέσεις, ο φόβος για την ανατροπή. 

Σε κάθε "είναι δύσκολη εποχή για αυτό που θες", "δεν είναι η κατάλληλη στιγμή, περίμενε λίγο", "οι συνθήκες δεν είναι ευνοϊκές, είναι μεγάλο ρίσκο", υπάρχει το "ποτέ δεν υπήρξε η τέλεια συνθήκη, υπάρχει μόνο η σωστή στιγμή για μένα".

Ο φόβος ειναι πολύ ύπουλη αρρώστια. Τα συμπτώματα δεν είναι πάντα εμφανή. Και δεν είναι ίδια για όλους. Και κανείς δεν είναι άτρωτος. Και μερικές φορές μας κυριεύει χωρίς να το έχουμε καταλάβει. 

Η ζωή, όσο και αν, φαινομενικά ή υποχρεωτικά ή συγκυριακά, μπαίνει σε κατάσταση pause, δεν σταματά ποτέ στην πραγματικότητα. Και είναι κρίμα να αφήσουμε τον φόβο να κάνει κουμάντο. 

Δεν ξέρω αν πάντα ο τολμών νικά. Σίγουρα όμως ζει. 

Οι αγκαλιές, τα φιλιά, οι διακοπές, τα ταξίδια, τα νέα ξεκινήματα είναι ζωή. 

Και δεν χαρίζονται. 

Ούτε χαραμίζονται. 












Παρασκευή 12 Μαρτίου 2021

το animal print σκουφί

Δήμητρα Ζαπονίδου.

Η πρώτη γυναίκα αρχηγός της πρώτης Εθνικής Ομάδας Μπάσκετ Γυναικών.

Το βλέμμα μου αμέσως έπεσε πάνω στο βλέμμα της. Και μετά στο animal print μάλλινο σκουφί της.



Ο ορισμός του fashion icon. Αναμφισβήτητα.

Και μετά από πολύ καιρό η τηλεόραση, για κάποια λεπτά, απέκτησε ενδιαφέρον.

Άρχισε να εξιστορεί την ιστορία της, πώς ξεκίνησε το μπάσκετ, πώς βρέθηκε στη θέση της αρχηγού. Η εξιστόρησή της ζωντανή, όσο και το βλέμμα της. Και ένα μόνιμο χαμόγελο συγκίνησης στο πρόσωπο.

«Δεν παραπονέθηκα ποτέ για τίποτα. Το αντίθετο. Ήμουν ευγνώμων πάντα για όσα μου έφερνε η ζωή, ακόμα και για τα πιο δύσκολα».

Η μαμά της μανάβισσα. Φτώχεια μεγάλη. Τις Κυριακές πήγαινε στον Έσπερο και παρακολουθούσε βόλεϋ, μέχρι που την πλησίασε ο προπονητής της και της πρότεινε να αρχίσει να παίζει.

«Κάποια στιγμή διαβάζω ότι έχει ομάδα μπάσκετ ο Πανιώνιος. Πάω και τους λέω, με θράσος ε; “Θέλω να παίξω”. Έφευγα από το εργοστάσιο που δούλευα στις 5, με το σορτσάκι στην τσάντα, γιατί στις 6 είχα προπόνηση. Πήγαινα από του Χαροκόπου στη Ν. Σμύρνη με τα πόδια και δεν διαμαρτυρήθηκα ποτέ μου».

Το 1951 η γυναικεία ομάδα κατέκτησε αήττητη το γυναικείο Πρωτάθλημα Αθηνών-Πειραιώς. «Στον τελικό, όταν μπήκα στο γήπεδο, μια εξέδρα φώναζε “δεν μπορείς Ζαπονίδου, δεν μπορείς”. Τα έχασα. Ήθελαν να μου σπάσουν το ηθικό. Και πράγματι στην αρχή δεν είχα βάλει ούτε ένα σουτ. Και όπως έχω την  μπάλα, γυρίζω, πάω εδώ και εκεί και από δω και από εκεί, δεν έχασα ούτε ένα καλάθι. Έτσι πήραμε την νίκη».

Ακολουθούν νίκες και στο εξωτερικό, ως Εθνική Ομάδα Καλαθοσφαίρισης πια, στο Λίβανο (1958), πρωτοσέλιδα σε περιοδικά, εφημερίδες. Θρίαμβος και θρύλος.

Και κάποια στιγμή, φτάνει η αφήγηση στην προσωπική ζωή.

«Σταμάτησα το μπάσκετ στα 23 μου. Παντρεύτηκα, έκανα παιδιά. Ο σύζυγός μου δεν ήθελε να συνεχίσω. Δεν με καμάρωσε ποτέ για ό,τι είχα κάνει. Με ζήλευε. Τα όποια έπαθλά μου, μετάλλια, κύπελλα κ.λπ., τα είχα όλα στο πατάρι, γιατί δεν ήθελε ούτε να τα βλέπει».

«Το ότι σταμάτησα το μπάσκετ ήταν το μεγαλύτερο λάθος της ζωής μου. Το ότι έκανα κάτι που δεν ήταν δική μου επιθυμία αλλά επιθυμία κάποιου άλλου, δεν θα το συγχωρήσω στον εαυτό μου».

Και αυτή ήταν η μοναδική στιγμή που αυτό το τόσο φωτεινό πρόσωπο, το γεμάτο ρυτίδες ζωής, χαράς, γέλιου αλλά και ταλαιπωρίας, στερήσεων, σκοτείνιασε.

Και αμέσως σκέφτηκα. Πώς είναι να χαρίζεις την ζωή σου ολόκληρη σε έναν άνθρωπο που «δεν σε καμάρωσε ποτέ»; Πώς είναι να εξαφανίζεις όλες τις αναμνήσεις σου στριμωγμένες σε ένα πατάρι «επειδή δεν ήθελε ούτε να τα βλέπει». Πώς ένα «ναι» μπορεί να ακυρώσει μια πορεία ζωής; Πώς θα ήταν η ζωή της αν αυτό το «ναι» ήταν «όχι»;

Ίσως κανείς δεν έχει απάντηση. Ίσως ούτε η ίδια.

Αυτό που σίγουρα έγραψε στο μυαλό μου ήταν η εικόνα μιας γυναίκας, που στα 80 χρόνια της πια, μπήκε σε ένα γήπεδο μπάσκετ, σκάναρε με το βλέμμα της τον χώρο και είπε «πωπω, τί ομορφιά». Και μετά πήρε την μπάλα και έριξε σουτ. 

Μπορεί να μην μπήκε καλάθι (*αν και δεν ήθελε πολύ).

Άλλωστε ένα καλάθι ακόμα, στα τόσα πάρα πολλά, τί να πει. 



Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021

Διάγγελμα κινδύνου


"Οι θλιβερές εικόνες βίας που είδαμε όλοι, απόψε, στην Αθήνα πρέπει να είναι οι τελευταίες".
* Αυτές που είδαμε προχθές ΔΕΝ ήταν "θλιβερές"? Αυτές ΔΕΝ πρέπει να είναι οι "τελευταίες"? 
"Και η ζωή ενός συμπολίτη μας, του νεαρού αστυνομικού που κινδύνευσε, να μας αφυπνίσει".
* Ενώ η ζωή του συμπολίτη μας, νεαρού, που επίσης κινδύνευσε,  ΟΧΙ? Αυτή να μας καθησυχάζει?
* Αυτό το "πάμε να τους σκοτώσουμε, πάμε να τους γ@..", φράση που στάζει μίσος και που βγαίνει σαν κραυγή από αγέλη ζώων, είναι πιο "δημοκρατική" από το "πονάω ρε μαλάκες"? 
"To βράδυ των εκλογών της 7ης Ιουλίου 2019 τόνισα ότι είμαι εδώ για να εγγυηθώ την ενότητα, την ασφάλεια και την ευημερία όλων των Ελλήνων. Αυτό επαναλαμβάνω και τώρα. Δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να μας διχάσει.".
* Μην διχαζόμαστε. Ας απολαύσουμε την ενότητα,  την ασφάλεια και την ευημερία.  Και αν πονάμε λίγο, ε δεν πειράζει. Είναι για το καλό μας.
Αν η κυβέρνηση είχε τίτλο θα ήταν "Προσοχή Κίνδυνος".
Είναι επικίνδυν(οι)η. 

Δευτέρα 8 Μαρτίου 2021

δεν υπάρχει τίτλος

Μέρες βίας.

Απροκάλυπτης και προς όλους.

Εκτός από τον θυμό και την οργή που ξεχειλίζει, μπήκε η ιδέα και ο προβληματισμός: ποιά είναι τα δικαιώματα των πολιτών απέναντι στην αστυνομία, και ΚΥΡΙΩΣ, ποια είναι η νομοθεσία, το αστυνομικό δίκαιο. Υπάρχει; Και αν ναι, τηρείται;

Ο θησαυρός ευρέθη. Αστυνομικό Δίκαιο υπάρχει. Όπως σε όλες τις ευνονούμενες (sic) και δημοκρατικές (sic) χώρες.

Οι παράγραφοι πολλές. Και αναλυτικές. Συγκέντρωσα τα SOS, διότι φαίνεται ότι θα μας χρειάζονται από δω και πέρα.

Ξεκινάμε με τα βασικά.

Ποιά είναι η αποστολή της Ελληνικής Αστυνομίας.

Η αποστολή της Ελληνικής Αστυνομίας Η αποστολή της Ελληνικής Αστυνομίας μπορεί να διακριθεί σε κύρια και επικουρική. Η κύρια αποστολή περιλαμβάνει την κατοχύρωση και διατήρηση της δημόσιας τάξης καθώς και την προστασία της δημόσιας και κρατικής ασφάλειας ενώ η επικουρική αναλύεται στη συμμετοχή της ΕΛ.ΑΣ. στην αντιμετώπιση κάθε έκτακτης ανάγκης που προκύπτει από θεομηνίες και ατυχήματα ή άλλες καταστροφές σε περίοδο ειρήνης ή πολέμου σε συνεργασία με τις συναρμόδιες εθνικές αρχές και Υπηρεσίες, καθώς και σε συνεργασία με τις ένοπλες δυνάμεις στην εξασφάλιση της εθνικής άμυνας. 

Αναλυτικότερα ως προς την κύρια αποστολή της ΕΛ.ΑΣ., αυτή εκτείνεται σε τέσσερις περιοχές αστυνομικών αρμοδιοτήτων: α) Στην εξασφάλιση της δημόσιας ειρήνης και ευταξίας και της απρόσκοπτης κοινωνικής διαβίωσης των πολιτών, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας γενικής αστυνόμευσης και τροχαίας. β) Στην πρόληψη και καταστολή του εγκλήματος, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας δημόσιας ασφάλειας.  γ) Στην προστασία του κράτους και του δημοκρατικού πολιτεύματος, στο πλαίσιο της συνταγματικής τάξης, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας κρατικής ασφάλειας. δ) Στην πρόληψη και αποτροπή της παράνομης εισόδου – εξόδου αλλοδαπών στην Ελλάδα και στον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν την είσοδο, έξοδο, παραμονή και εργασία των αλλοδαπών στη χώρα, που περιλαμβάνει την άσκηση της αστυνομίας αλλοδαπών και προστασίας συνόρων.

Υπάρχουν διάφορα είδη άσκησης αστυνομίας: η της γενικής αστυνόμευσης (*εδώ αστερίσκος, το κρατάμε), η της τροχαίας, η της δημόσιας ασφάλειας, η της κρατικής ασφάλειας, και η της αλλοδαπών και της προστασίας των συνόρων.

Το αστυνομικό δίκαιο

Το αστυνομικό δίκαιο αποτελεί ειδικό μέρος του διοικητικού δικαίου και η λειτουργία του συνίσταται αφενός μεν στον προσδιορισμό του περιεχομένου και της έκτασης της αστυνομικής αρμοδιότητας και αφετέρου στην χάραξη των ορίων αυτής ώστε να διασφαλιστούν και να προστατευτούν τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα του πολίτη. Κατ’ αυτό τον τρόπο, το αστυνομικό δίκαιο εξασφαλίζει τόσο την κανονική άσκηση της αποστολής των αστυνομικών οργάνων όσο και τον σεβασμό των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών και για το λόγο αυτό το αστυνομικό δίκαιο είναι, σε μεγάλο βαθμό, δίκαιο των εφαρμοσμένων ατομικών δικαιωμάτων.

Η υπό του αστυνομικού δικαίου προβλεπόμενη έντονη επέμβαση στα ατομικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, κυρίως μέσω δυσμενών νομικών πράξεων και υλικών ενεργειών, συνιστά το σημαντικότερο, από πρακτικής απόψεως, γνώρισμα του δικαίου αυτού και για τον λόγο αυτό πρέπει να ερμηνεύεται στενά και σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τις αρχές της αναλογικότητας και της επιείκειας.

Τέλος σημειώνεται ότι το αστυνομικό δίκαιο πηγάζει από το Σύνταγμα, το Ενωσιακό Δίκαιο, το Διεθνές Δίκαιο καθώς και από τους κοινούς ελληνικούς νόμους και τις γενικές και ειδικές αρχές που διέπουν την άσκηση της αστυνομικής αρμοδιότητας. Στις πηγές αυτές ανατρέχει και η παρούσα εργασία προκειμένου να «αποκωδικοποιηθεί» και να αποτυπωθεί το πλέγμα των αρχών και των κανόνων που διέπουν την συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων.

Γενικές αρχές καθορίζουσες την συμπεριφορά

Η αρχή της νομιμότητας

Η αρχή την νομιμότητας είναι θεμελιώδης αρχή του διοικητικού δικαίου συνυφασμένη με την έννοια του κράτους δικαίου και ασυμβίβαστη με αυτή του αστυνομικού κράτους, στα διοικητικά όργανα του οποίου επιτρέπονται τα πάντα. Σύμφωνα με την αρχή αυτή, η δράση της δημόσιας διοίκησης πρέπει να είναι σύμφωνη με το σύνολο των κανόνων της έννομης τάξης. Τα όργανα της δημόσιας διοίκησης και εν προκειμένω τα αστυνομικά όργανα υποχρεούνται να μην δρουν αντίθετα με τις επιταγές των παραπάνω κανόνων δικαίου, παρά μόνο να πράττουν ότι επιτρέπεται από τους κανόνες αυτούς.

Η αρχή της νομιμότητας είναι συνταγματικά θεμελιωμένη ενώ για το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας η αρχή αυτή κατοχυρώνεται στο άρθρο 1 παρ. 2 του Π.Δ. 538/1989 όπου ως βασική υποχρέωση του αστυνομικού αναφέρεται η πιστή εφαρμογή του Συντάγματος και των νόμων. Η πιστή συμμόρφωση των αστυνομικών στο Σύνταγμα και τους νόμους αποτελεί και εννοιολογικό στοιχείο της πειθαρχίας. Πάντως, η προσκόλληση στο γράμμα του νόμου δεν είναι το ζητούμενο και η αρχή της νομιμότητας πρέπει να τηρείται σε συνδυασμό με τις αρχές της αναλογικότητας, της χρηστής και καλόπιστης διοίκησης και της επιείκειας. 

Η αρχή της αναλογικότητας

Η αρχή αυτή πρωτοεμφανίστηκε στο γερμανικό και γαλλικό αστυνομικό δίκαιο. Στην ιστορία έχει καταγραφεί σχετικά η φράση του Walter Jellinek ότι «η αστυνομία δεν πρέπει να βάλλει κατά των σπουργιτιών με κανόνια». Η προέλευση της αρχής αυτής από το αστυνομικό δίκαιο δεν είναι τυχαία. Η άσκηση αστυνομικής εξουσίας αποτελεί παράγοντα διακινδύνευσης των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του πολίτη, συνδέεται με την άσκηση διοικητικού καταναγκασμού και μάλιστα με τη χρήση βίας που εξικνείται μέχρι και την οπλοχρησία. Με την εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας τίθενται ποιοτικοί και ποσοτικοί περιορισμοί τόσο στην επιλογή όσο και στην χρήση των λαμβανόμενων κάθε φορά αστυνομικών μέτρων και ιδίως των υλικών τοιαύτων. Η αρχή της αναλογικότητας είναι αυτή που θα ορίσει τα απώτατα όρια του συνταγματικά επιτρεπτού των αστυνομικών επεμβάσεων στα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες των πολιτών και η απαρέγκλιτη εφαρμογή της αρχής αυτής κρίνεται ως επιτακτικά αναγκαία διότι η άσκηση αστυνομικής εξουσίας, είτε είναι προληπτική είτε είναι κατασταλτική, συνιστά τον πλέον επαχθή και επώδυνο τρόπο κρατικής επέμβασης.

Η αρχή της ελάχιστης προσβολής ή του ηπιότερου μέσου

Σύμφωνα με την αρχή αυτή, από τα περισσότερο δυνατά και κατάλληλα μέτρα η αστυνομία πρέπει να επιλέξει το ηπιότερο, δηλαδή εκείνο που θα επιβαρύνει λιγότερο το άτομο και το κοινωνικό σύνολο. Έτσι οφείλεται να επιλεγεί το ηπιότερο μέσο και μόνο αν αυτό δεν είναι δυνατό στη πραγματικότητα, να μεταβεί στο επόμενο αυστηρότερο ή επαχθέστερο μέτρο ή μέσο. Για παράδειγμα, η ακινητοποίηση, από τα αστυνομικά όργανα, ενός επ’ αυτοφώρω καταλαμβανόμενου δράστη κλοπής ο οποίος δεν αντιστέκεται και δεν αντιδρά, μπορεί να γίνει με μια λαβή στην κλείδωση του αγκώνα και όχι κατ’ ανάγκη με την χρήση της αστυνομικής ράβδου ή πολύ περισσότερο με την χρήση πυροβόλου όπλου. 

Η αρχή της απαγόρευσης της κατάχρησης της αστυνομικής εξουσίας

Η άσκηση της διακριτικής ευχέρειας από την αστυνομική αρχή πρέπει να υπηρετεί τους σκοπούς του νόμου. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή η διακριτική ευχέρεια ασκείται για σκοπό καταδήλως άλλο από εκείνον για τον οποίο την προέβλεψε ο νόμος, η διοίκηση διαπράττει «κατάχρηση εξουσίας». Η έννοια της καταχρήσεως εξουσίας δηλαδή ουσιαστικά αναφέρεται στα κίνητρα της διοίκησης. Με άλλα λόγια, κατάχρηση εξουσίας στοιχειοθετείται, όταν η πράξη στην οποία προβαίνει το αστυνομικό όργανο, κατά την άσκηση της αρμοδιότητάς του, βρίσκεται µεν σε αρμονία µε τους κανόνες που προβλέπουν την έκδοσή της αλλά ο αστυνομικός την εξέδωσε ενόψει της επιδίωξης είτε ενός σκοπού τελείως ξένου προς το δημόσιο συμφέρον είτε ενός σκοπού, ο οποίος έχει σχέση µε την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, είναι όμως άλλος από εκείνον τον οποίον καθορίζουν οι διατάξεις που προβλέπουν την έκδοση της πράξης. Άλλωστε και σύμφωνα με την Διακήρυξη Κανόνων Δεοντολογίας για την Αστυνομία του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο αστυνομικός, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, οφείλει να χρησιμοποιήσει όλα τα αναγκαία μέσα για την επίτευξη του νόμιμα επιδιωκόμενου ή επιτρεπόμενου σκοπού, δεν μπορεί όμως να κάνει κατάχρηση της εξουσίας του ενώ και όπως αναφέρει ο Κώδικας Δεοντολογίας Αστυνομικού, ο αστυνομικός ενεργεί πάντοτε με σκοπό την εξασφάλιση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος και τη διαφύλαξη των νομίμων συμφερόντων των πολιτών. Η κατάχρηση εξουσίας συνδέεται με το σκοπό που επιδιώκουν τα αστυνομικά όργανα και με τα μέσα που χρησιμοποιούν για να επιτύχουν τον σκοπό τους. Η αρχή της νομιμότητας επιβάλλει ο επιδιωκόμενος σκοπός και τα χρησιμοποιούμενα μέσα να είναι μόνο αυτά που προβλέπει ο νόμος.

Χαρακτηριστικά δέουσας συμπεριφοράς

Ευγενής συμπεριφορά προς τους πολίτες

Η συμπεριφορά των αστυνομικών οργάνων προς του πολίτες πρέπει, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου, να είναι ευγενής. 1Ο νομοθέτης μάλιστα, θέλοντας να τονίσει την αναγκαιότητα επίδειξης πολιτισμένης συμπεριφοράς προς τους πολίτες και να καθορίσει εκ των προτέρων μια λεπτότητα και ποιότητα τρόπων που θα αποδεικνύει ότι οι αστυνομικοί διακρίνονται από ανώτερο ήθος, καλοσύνη και μείζονα σεβασμό των άλλων, έβαλε το επίθετο «ευγενής» πριν το ουσιαστικό «συμπεριφορά». Ένας ευγενής αστυνομικός είναι σίγουρο ότι μπορεί να επιβάλλεται με την ψυχική του καλλιέργεια και τους καλούς του τρόπους, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη και τον σεβασμό των συνανθρώπων του. Στο πλαίσιο της ευγενούς συμπεριφοράς και επιβεβαιώνοντάς τον κοινωνικό χαρακτήρα του Σώματος στο οποίο ανήκουν, τα αστυνομικά όργανα πρέπει να συμπεριφέρονται με την ανάλογη ευαισθησία σε ορισμένες κατηγορίες πολιτών, όπως είναι οι ανήλικοι, οι ηλικιωμένοι, οι μητέρες αλλά και οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Είναι προφανές ότι μια τέτοια συμπεριφορά συνοδευόμενη από κάθε δυνατή συμπαράσταση και βοήθεια πρέπει να επιδεικνύεται από τα αστυνομικά όργανα και σε στιγμές που αιφνίδια γεγονότα (π.χ. ατυχήματα) προκαλούν ιδιαίτερη οδύνη στους εμπλεκόμενους πολίτες. 

Συμπεριφορά υποδειγματική

Τα αστυνομικά όργανα πρέπει, κατά τον νόμο, να τηρούν τους νόμους του κράτους και με την εν γένει συμπεριφορά, εμφάνιση, διαγωγή και διαβίωσή τους, να παρέχουν τους εαυτούς τους υπόδειγμα καλού πολίτη και αστυνομικού, να είναι δηλαδή παράδειγμα προς μίμηση τόσο για τους πολίτες όσο και για τους συναδέλφους τους. Εκτός δηλαδή από το να επιβλέπουν την πιστή εφαρμογή και τήρησή του Συντάγματος και των νόμων, οι αστυνομικοί πρέπει να αποτελούν και οι ίδιοι πρότυπο στο ζήτημα εφαρμογής και τήρησης. 

Συμπεριφορά θετική και μη προκαλούσα δυσμενή σχόλια 

Θετική και προκαλούσα αντίστοιχα σχόλια χαρακτηρίζεται η συμπεριφορά των αστυνομικών όταν αυτοί, κατά την παροχή της εργασίας τους ξεπερνούν το συνήθως απαιτούμενο για ένα μέσα υπάλληλο μέτρο, επιδεικνύοντας ιδιαίτερα επαγγελματικά και ηθικά προσόντα, με αποτέλεσμα η εκτέλεση των καθηκόντων τους να είναι ταυτόχρονα κανονική, έγκαιρη και αποτελεσματική. 

Αρνητικές κρίσεις προκαλούν και οι καταδίκες της Ελλάδας από το ΕΔΔΑ (*Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) για παραβιάσεις των άρθρων της ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου) που αφορούν την αστυνομία. Μια συνολική θεώρηση της σχετικής νομολογίας του ΕΔΔΑ σε συνδυασμό με τις εκθέσεις των ανεξάρτητων αρχών οδηγεί στην εκτίμηση ότι η κακομεταχείριση και εξευτελιστική και απάνθρωπή μεταχείριση κατά τη σύλληψη ή τη διάρκεια κράτησης στο Αστυνομικό Τμήμα ύστερα από προσαγωγές ή συλλήψεις είναι ένα ζήτημα που δυστυχώς οξύνεται τα τελευταία χρόνια. Αρνητικές κρίσεις προκαλεί και η αλόγιστη και μη σύννομη χρήση των πυροβόλων όπλων από τους αστυνομικούς η οποία καταγράφεται στη συλλογική συνείδηση ως προδήλως μη προσήκουσα συμπεριφορά πλήττοντας συνακόλουθα και το κύρος του αστυνομικού θεσμού. Στο πλαίσιο αυτό και καθώς η κοινωνία επιδεικνύει όλο και λιγότερη ανοχή σε περιστατικά αυθαιρεσίας κρατικών λειτουργών απ’ ότι στο παρελθόν, ορίστηκε η Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή «Συνήγορος του Πολίτη» ως «Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας» με αρμοδιότητα τη συλλογή, την καταγραφή, την αξιολόγηση, τη διερεύνηση ή την περαιτέρω προώθηση προς άσκηση πειθαρχικού ελέγχου στις αρμόδιες Υπηρεσίες καταγγελιών για πράξεις, μεταξύ άλλων και του ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, οι οποίες εκδηλώθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων του ή κατά κατάχρηση της ιδιότητάς του και αφορούν: α) βασανιστήρια και άλλες προσβολές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κατά την έννοια του άρθρου 137Α του Π.Κ., 164 β) παράνομες εκ προθέσεως προσβολές κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας ή υγείας ή της προσωπικής ή γενετήσιας ελευθερίας, γ) παράνομη χρήση πυροβόλου όπλου και δ) παράνομη συμπεριφορά για την οποία υπάρχουν ενδείξεις ότι διενεργήθηκε με ρατσιστικό κίνητρο ή η οποία ενέχει άλλου είδους διακριτική μεταχείριση λόγω χαρακτηριστικών φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκείας, αναπηρίας, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου.

Συμπεριφορά κατά την άσκηση της προληπτικής και κατασταλτικής δραστηριότητας 

Για την αποτελεσματική άσκηση της προληπτικής και κατασταλτικής δραστηριότηταςαπό τα αστυνομικά όργανα είναι απαραίτητο να παρέχεται σε αυτά σημαντικό πεδίο ελιγμών και πρωτοβουλιών πλην όμως και σε κάθε περίπτωση οι ενέργειές τους πρέπει να διέπονται από την αρχή της νομιμότητας και της αναλογικότητας, να γίνονται με προσήλωση στο σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και στα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών όπως αυτά κατοχυρώνονται στο Διεθνές Δίκαιο και την εσωτερική έννομη τάξη.

Ένα άλλο μέτρο εκδήλωσης της προληπτικής αλλά και της κατασταλτικής δράσης της αστυνομίας είναι αυτό της εξακρίβωσης των στοιχείων ταυτότητας και της προσαγωγής υπόπτων στο αστυνομικό κατάστημα. Όπως προβλέπεται από την αστυνομική νομοθεσία, στο αστυνομικό κατάστημα οδηγούνται για εξέταση άτομα τα οποία στερούνται στοιχείων αποδεικτικών της ταυτότητάς τους ή τα οποία, εξαιτίας του τόπου, του χρόνου, των περιστάσεων και της συμπεριφοράς τους δημιουργούν υπόνοιες διάπραξης εγκληματικής ενέργειας. Επομένως, η επίδειξη του δελτίου ταυτότητας από το ελεγχόμενο άτομο πρέπει, κατ’ αρχήν, να το απαλλάσσει από το ενδεχόμενο προσαγωγής του για πρόσθετη εξακρίβωση στοιχείων. Ωστόσο, η προσαγωγή προσώπου που κατέχει αποδεικτικό στοιχείο της ταυτότητάς του επιτρέπεται στην περίπτωση που η συμπεριφορά του (και όχι απλώς ο τόπος, ο χρόνος ή οι περιστάσεις) κινεί υπόνοιες διάπραξης εγκλήματος. Συναφώς αναφέρεται ότι η απλή παρουσία σε ορισμένο τόπο αποτελεί δικαίωμα και δεν στοιχειοθετεί καθ’ αυτήν ένδειξη εμπλοκής σε αξιόποινη πράξη. 

Φυσικά τα παραπάνω είναι ένα μικρό μέρος από τα νομοθετήματα του αστυνομικού δικαίου.

Και φυσικά, δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα έμπαινα σε διαδικασία να ψάξω κάτι τέτοιο, να το διαβάσω και να το σταχυολογήσω.

Ανησυχητικό; Πάρα πολύ.

Υπερβολικό; Μακάρι να πίστευα πως όχι.

Αλλά δεν το πιστεύω.

Δυστυχώς. 

Και αυτό μέσα στο κεφάλι μου, μέρες τώρα.



Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2021

πολιτισμός πάνω απ' όλα

Ανάμεσα στις "56 προσωπικότητες", (θαρρείς κι είναι ιδιότητα), υπάρχουν 6 που τις έχω γνωρίσει κατά τη διάρκεια των σπουδών μου στο Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας στο Α.Π.Θ. Έχω παρακολουθήσει μαθήματά τους, έχω πάει σε ανασκαφές τους. Έχω διαβάσει μελέτες και συγγράμματά τους. 
Δεν έπεσα από τα σύννεφα. Δεν είναι τυχαία η θέση τους στο θέμα Μενδώνη. Τα ονόματά τους, για τους ανθρώπους που γνωρίζουν τον χώρο του πολιτισμού που εξειδικεύεται στην αρχαιολογία, είναι τρανταχτά. 
Πάντα ήμουν υπέρ της κατάργησης των κομματικών παρατάξεων στα Πανεπιστήμια. Ποτέ δεν κατάλαβα πού χωράει το κομματικό πρόσημο σε έναν χώρο που ο μοναδικός και βασικός σκοπός είναι το άνοιγμα του μυαλού. 
Ωστόσο, αν κάποιος ήταν λίγο υποψιασμένος, θα καταλάβαινε γιατί πχ οι καθηγητές Κλασικής Αρχαιολογίας ήταν σαφώς οι ευνοημένοι (για να μη  πω κι οι stars) από το σύστημα όλων των ετών,  σε σύγκριση με τους αντίστοιχους της Προϊστορικής Αρχαιολογίας.
Και μετά από τόσα χρόνια,  έρχεται η επιβεβαίωση. 
Τίποτα τυχαίο.
Τίποτα αθώο.
Το να βάζεις την υπογραφή σου σε ένα κείμενο αποδοχής και υποστήριξης σε μια Υπουργό που εδώ και πάρα πολύ καιρό έχει διαπράξει πολιτιστικά εγκλήματα, ("Ο επισκέπτης στις Μυκήνες θα βλέπει λίγο καμένο, δεν είναι κάτι τρομερό") είναι απαράδεκτο.
Το να βάζεις την υπογραφή σου σε ένα κείμενο αποδοχής και υποστήριξης σε μια Υπουργό που στην πλέον ακραία στιγμή για μια ολόκληρη κοινωνία, η απάντησή της είναι "δεν ήξερα,  δεν ξέρω", είναι χυδαίο. 
Και κυρίως τώρα που έμαθε.

Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2021

υπάρχει πάντα και πιο κάτω...

Όταν ο μεγαλοδικηγόρος που τελικά αναλαμβάνει να υπερασπιστεί το "πολιτικό θύμα" μιας σκευωρίας προκειμένου να "προκαλέσει την παραίτηση της υπουργού πολιτισμού" (με πεζά το υ και το π στη συγκεκριμένη συγκυρία) "και να γίνει εμπλοκή στα έργα του Ελληνικού". 

Όταν ο μεγαλοδικηγόρος που τελικά ανέλαβε "γιατί μόνο αν πειστώ θα τον αναλάβω", καταργώντας ο ίδιος το υπέρτατο, μας αρέσει ή όχι, τεκμήριο αθωότητας, πριν καν ξεκινήσει η δικαστική διαδικασία. Αν δεν πειθόταν, ένοχος. Τώρα που πείστηκε, αθώος. 

Όταν ο μεγαλοδικηγόρος που θεωρεί τα προφίλ των θυμάτων "ποιοί είναι αυτοί οι τυχαίοι που τόλμησαν να τα βάλουν με τον μεγαλύτερο ηθοποιό της γενιάς του και πρεσβευτή του μεγαλύτερου εθνικού ιδρύματος πολιτισμού".

Όταν τελικά,  όσο και να προσπαθώ να κρατώ με νύχια και με δόντια την αισιοδοξία μου και την πίστη μου στους ανθρώπους, κάθε μα κάθε δευτερόλεπτο καταρρέουν και τα δύο.

Το μόνο που μένει είναι αυτό που λέει η Barbara Kruger. 
Look and Listen.

Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2021

οικογένεια είναι ....

 Σε μία χώρα που το τρίπτυχο «πατρίς - θρησκεία - οικογένεια» αποδεικνύεται ότι έχει μέγεθος ογκόλιθου, πάντα μα πάντα, υπήρχαν πράγματα, καταστάσεις κι άνθρωποι που έχουν αποδείξει πως και για τις τρεις αυτές έννοιες, ο δρόμος δεν είναι ένας. Ευτυχώς.

Για τα δύο πρώτα, σε επόμενο τεύχος.


Οικογένεια. Μια ευρεία έννοια. Περιλαμβάνει ανθρώπους με συγγένεια α΄, β΄ γ΄ βαθμού. Ενίοτε, όμως, περιλαμβάνει και ανθρώπους που δεν έχουν σχέση «αίματος». Είναι αυτοί οι άνθρωποι που γίνονται οικειοθελώς μέλη μιας οικογένειας. Είναι οι άνδρες που γίνονται οικειοθελώς μπαμπάδες, δεύτεροι μπαμπάδες όταν είναι εν ζωή οι εξ αίματος. Κι αντίστοιχα είναι οι γυναίκες, που συνήθως γίνονται οι καλύτερες φίλες με τα παιδιά των συντρόφων/συζύγων τους.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι αναλαμβάνουν έναν ρόλο πολύ δύσκολο. Πρέπει να κρατάνε χρυσή ισορροπία και να μην ξεπερνάνε τα όρια.

Να αγαπούν χωρίς να πνίγουν.

Να έχουν άποψη χωρίς να επιβάλλονται.

Να μην παρεμβαίνουν ανάμεσα στους πρώην συζύγους *αλλά για πάντα γονείς*.

Να απαλύνουν τον πρώτο πόνο και τις πρώτες πληγές μετά από τον χωρισμό.

Να ξεπεράσουν προκαταλήψεις για τον ρόλο του κακού/κακιάς πατριού/μητριάς (λέξεις που θυμίζουν κακά παραμύθια και πότε επιτέλους θα τις διαγράψουμε;).

Έχω την απεριόριστη τύχη, εδώ και πάνω από 30 χρόνια πια, να έχω στη ζωή μου δύο τέτοιους ανθρώπους.

Μια γυναίκα που δεν πήρε ποτέ τον ρόλο της μαμάς, κάνει ευτυχή τον μπαμπά μου και προσφέρει απλόχερα φιλία και αγάπη σε μένα.

Κι έναν άνδρα που ποτέ δεν προσπάθησε να πάρει τον ρόλο του μπαμπά, δεν μπήκε ποτέ ανάμεσα σε μένα και τη μαμά, κι όμως είναι ο δεύτερος μπαμπάς μου στην καρδιά μου. Έκανε (και κάνει) ευτυχή τη μαμά μου και μένα χαρίζοντας μας τον αδελφό μου.

Η οικογένεια, λοιπόν, έχει πολλές μορφές. Μπορεί να αποτελείται από δύο ξεχωριστές που όμως είναι μία, στην πραγματικότητα. Και που στα δύσκολα είναι ειλικρινά και αληθινά ο ένας δίπλα στον άλλον, και στις χαρές η ευτυχία μοιράζεται και απλώνεται γενναιόδωρα.

Όλες αυτές οι γυναίκες κι οι άνδρες χρήζουν τεράστιου σεβασμού.

Το να αγαπάς και να φροντίζεις, ως φυσικός γονιός, το παιδί σου, είναι το αναμενόμενο.

Το να αγαπάς και να φροντίζεις το παιδί του συντρόφου/συζύγου σου, όμως, είναι μεγαλείο.

Κι είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν πολλοί τέτοιοι άνθρωποι ανάμεσά μας...

Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2021

generation Χ

Είχα την εντύπωση και την ελπίδα ότι η δική μου γενιά θα τα έκανε λίγο διαφορετικά τα πράγματα.

Η γενιά που μεγάλωσε μέσα στην άνθιση του «σε ποιό σχολείο πας;», δημόσια vs ιδιωτικά, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι η πραγματική γνώση βρίσκει πάντα τον δρόμο να φτάσει εκεί που πρέπει. Η γνώση δεν πάει με τα τετραγωνικά του σχολείου, ούτε με τον αριθμό των γυμναστηρίων και των εργαστηρίων. Χωράει παντού. Και αντίστοιχα, περνάει και δεν ακουμπάει.

Η γενιά που είδε τα πτυχία της να απαξιώνονται με τον χειρότερο τρόπο, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι το πτυχίο δεν κάνει τον άνθρωπο. Η αλαζονεία της γνώσης ακυρώνει την ίδια την γνώση.

Η γενιά που είχε την τύχη να δει τεράστιες συναυλίες αδιανόητα μεγάλων συγκροτημάτων, αλλά και να πηγαίνει κάθε βράδυ σε συναυλίες στο κέντρο της πόλης, να χορεύει στα μπαρ, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι οι μουσικοί, στην πλειοψηφία τους, ζουν από την μουσική τους. Δεν είναι χομπίστες.

Η γενιά που έχει δει θέατρο, χορό κλασικό και μοντέρνο, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι και τα αγόρια αγαπούν το μπαλέτο, και ότι χωρίς αυτά, παραστάσεις δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν. Οι γονείς της γενιάς μου δεν θα έπρεπε να παθαίνουν αμόκ στο άκουσμα ότι ο γιος λατρεύει τον χορό.

Η γενιά που έχει ζήσει τις «φυλετικές» διακρίσεις για τα είδη της μουσικής, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι η θηλυπρέπεια και η ανδροπρέπεια δεν έχει να κάνει με τα φτιασίδια.

Η γενιά που έχει φάει το δικό της ξύλο στους δρόμους, για τις δικές της διεκδικήσεις, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι οι μάχες δεν έχει νόημα να βολεύονται μέσα στα κοστούμια και στα ταγιέρ.

Η γενιά που έχει ζήσει το «εσύ τί είσαι, ΔΑΠ, ΝΔΦΚ, ή ΚΝΕ», κι αν δεν είσαι τίποτα από αυτά, η ζωή σου στην πανεπιστημιακή κοινότητα γίνεται δύσκολη, κανονικά θα έπρεπε να έχει πολεμήσει να φύγουν οι πολιτικές παρατάξεις από τα Πανεπιστήμια. 

Η γενιά που «ο θείος μου έχει γνωστό και θα με βάλει», κανονικά θα έπρεπε να ξέρει να λέει όχι.

Η γενιά που είχε την τύχη να ταξιδέψει όσο καμία άλλη προηγούμενη, είτε για λόγους σπουδών είτε για λόγους αναψυχής, κανονικά θα έπρεπε να ξέρει ότι η ζωή δεν περιορίζεται μόνο στα του οίκου μας. Η πόρτα του σπιτιού μας δεν είναι η πόρτα του κόσμου όλου. Γιατί πολύ απλά ο κόσμος όλος δεν περιστρέφεται γύρω από εμάς.

Μερικά από αυτά, τα ξέρει. Και προσπαθεί να τα κάνει πράξη.

Ίσως έχουμε λίγο χρόνο ακόμα να αλλάξουμε τον κόσμο.

Αν όχι ολόκληρο τον κόσμο, τουλάχιστον τον μικρόκοσμό μας.

Let's chase the dragon λέει ο Brett Anderson.

Προλαβαίνουμε, πιστεύω..






Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2021

midnight stories

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα μπορεί να γίνουν εξαιρετικά ωραία πράγματα.

Μπορεί να συναντήσεις τον έρωτα της ζωής σου.

Μπορεί να ακούσεις ένα τραγούδι που θα κάνει την καρδιά σου να σπάσει.

Μπορεί να κάνεις την πιο ωραία βόλτα περπατώντας κάτω από τα φώτα της πόλης.

Μπορεί να βάλεις τον πιο πετυχημένο στόχο για την επόμενη μέρα.

Μπορεί να συνειδητοποίησες πόσο ωραία μέρα ήταν αυτή που σε λίγα λεπτά τελειώνει.

Μπορεί να εξομολογηθείς μια σκέψη που τόσο καιρό ήθελες.

Μπορεί να σου εξομολογηθούν κάτι που να σου αλλάξει τη ζωή.

Μπορεί να τελειώσεις κάτι που από καιρό σε βασάνιζε.

Μπορεί να ξεκινήσεις κάτι που να ήθελε το φως της νύχτας για να ξεκινήσει.

Μπορεί να χτυπήσεις ένα κουδούνι που τόσο καιρό ανυπομονούσες να το κάνεις.

Μπορεί να θυμηθείς πόσο ωραία ρούχα έχεις για βραδινή βόλτα.

Μπορεί να ανταλλάξεις βλέμματα με ανθρώπους που δεν ξέρεις αλλά σαν μόλις να τους γνώρισες.

Μπορεί να δοκιμάσεις το πιο ωραίο ποτό που δεν ήξερες καν ότι υπάρχει.

Μπορεί να αρχίσεις να γελάς με ένα αστείο που μέσα στην ημέρα απλά χάθηκε.

Μπορεί να ανακαλύψεις το πιο ωραίο γέλιο σου.

Μπορεί να ακούσεις το πιο ωραίο γέλιο δίπλα σου.

Μπορεί να μετανιώσεις για κάτι βαρύ που είπες.

Μπορεί να επιβραβεύσεις τον εαυτό σου που ξεπέρασε άλλο ένα εμπόδιο.

Μπορεί να βρεις τη λύση σε ένα άλυτο από  καιρό πρόβλημα.

Μπορεί να σου έρθει μια ιδέα και δεν μπορείς να περιμένεις να περάσουν οι ώρες για να την βάλεις μπροστά.

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα η πόλη είναι στα καλύτερά της.

Και λίγο μετά τα μεσάνυχτα.

Και πάντα το είχα δεδομένο.

Και τώρα το αποζητώ.

Και ανυπομονώ για την στιγμή.

Και θα ήθελα το πρώτο βράδυ «λίγο πριν τα μεσάνυχτα» ελευθερίας, να κρατήσει για πολλά.

Οι Smiths το έλεγαν από πάντα, άλλωστε.




Κυριακή 24 Ιανουαρίου 2021

Όχι.-

Όχι.

Δεν μιλάς εύκολα όταν αυτός που σε έχει παρενοχλήσει, έχει παραβιάσει τα όριά σου, είναι αυτός που θεωρητικά καθορίζει τα όνειρά σου.

Δεν μιλάς εύκολα όταν αυτός που έχει υπερβεί τα όρια, είναι ο προπονητής σου.

Δεν μιλάς εύκολα όταν αυτός είναι ο καθηγητής που περιμένεις το τελευταίο «5» στην Σχολή για να περάσεις το εξάμηνο ή για να πάρεις το πτυχίο σου, τελικά.

Δεν μιλάς εύκολα όταν αυτός που σε έχει στριμώξει στη γωνία του σχολείου, επειδή είσαι νεοφερμένος, λέει και κάνει την ζωή σου δύσκολη έως ανυπόφορη.

Δεν μιλάς εύκολα όταν καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πάει καλά, με τον πατέρα της πιο αγαπημένης σου φίλης. Που δείχνει μια υπέρμετρη «αγάπη και στοργή». Και σου κάνει ανήθικες προτάσεις που σε παραλύουν, αλλά είναι ο μπαμπάς της πιο αγαπημένης σου φίλης.

Δεν μιλάς εύκολα  όταν ο εργοδότης σου «κάνει και μια κίνηση παραπάνω», υπερβαίνει καμία φορά τα όρια, αλλά «τι να κάνεις, γίνονται αυτά, συμβαίνουν, είναι στο παιχνίδι».

Δεν μιλάς εύκολα όταν ο θείος από το βάθος του οικογενειανού «κύκλου», από την υπέρμετρη χαρά που σε βλέπει, απλώνει και λίγο χέρι παραπάνω. Και σε σημεία που κανονικά δεν, αλλά επειδή είναι θείος, μπορεί.

Δεν μιλάς εύκολα. Και όχι επειδή είσαι δειλή.

Όχι επειδή φοβάσαι.

Όχι επειδή  πιστεύεις ότι κανείς δεν θα σε πιστέψει.

Αλλά επειδή έχεις μεγαλώσει σε μια κοινωνία που η γυναίκα, παρά τα όσα σημαντικά έχει καταφέρει, παραμένεις γυναίκα. Δηλαδή, εν δυνάμει επιτυχημένη επαγγελματίας αφού σπουδάζεις, εν δυνάμει πανέμορφη με την βοήθεια της επιστήμης, εν δυνάμει η τέλεια μαμά καθότι ο προορισμός της γυναίκας είναι για γίνει μαμά, εν δυνάμει η τέλεια σύζυγος αν θέλει να σώσει τον γάμο της και τον σύζυγο από τις όποιες ατασθαλίες [που για τον άνδρα, «ε άνδρας είναι, θα τις κάνει και τις κουτσουκέλες του].

Και άρα, επειδή ακριβώς γίνεσαι δειλή, φοβάσαι και πιστεύεις ότι κανείς δεν θα σε πιστέψει.

Αυτό το «και γιατί μετά από τόσο καιρό το λες» είναι από τις πιο ανήθικες προτάσεις που μπορεί να πει άνθρωπος σε άνθρωπο.

Γιατί πέρα από γυναίκες και άνδρες, υπάρχει ο κοινός τόπος: ο άνθρωπος.

Κανείς δεν γίνεται να ηδονίζεται βλέποντας άνθρωπο να βασανίζει άνθρωπο.

Όταν συμβαίνει, υπάρχει εμπλοκή.

Κι όταν αυτό συμβαίνει από άνδρα σε γυναίκα, είναι κάτι παραπάνω από ένα «γεγονός». 

Ο βιασμός υπήρχε. Δεν τον ανακαλύψαμε προχθές.

Αυτό που πρέπει να ανακαλύψουμε είναι το γιατί.

Και κυρίως, το να σεβόμαστε απεριόριστα, την ομολογία του.

Γιατί πίσω από κάθε τέτοια ομολογία, κρύβεται ένα τεράστιο τραύμα. 

Και τα τραύματα, για να επουλωθούν, θέλουν φροντίδα. 

Και αυτό μπορεί να πάρει μια ολόκληρη ζωή.

Δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα.

Συγγνώμη κιόλας.

#not




Παρασκευή 8 Ιανουαρίου 2021

 «3 στις 10 οικογένειες ζουν σε συνθήκες συνωστισμού μέσα στο ίδιο τους το σπίτι».

Σαν ξαφνικά η καραντίνα (λέξη που μισώ πλέον), να αποκάλυψε πράγματα και καταστάσεις.
Λες και δεν ξέραμε πως υπάρχουν οικογένειες 4 και 5 ατόμων (μην πω και παραπάνω) που ζουν σε 40 τετραγωνικά.
Λες και δεν ξέραμε πως υπάρχουν οικογένειες που δεν μπορούν να υποστηρίξουν την τηλεκπαίδευση, γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν τα χρήματα για τον απαραίτητο εξοπλισμό.
Λες και δεν ξέραμε πως υπάρχουν οικογένειες με γονείς άνεργους που στηρίζονται στη βοήθεια συγγενών και φίλων.
Λες και δεν ξέραμε πως μέσα σε τέτοιες συνθήκες η ενδοοικογενειακή βία βρίσκει το καλύτερο έδαφος να ανθίσει και να καρποφορήσει.
Λες και δεν ξέραμε πως ο εγκλεισμός επιβαρύνει ανθρώπους με ήδη επιβαρυμένη ψυχολογική κατάσταση.
Ίσως ο Covid-19 να μην κάνει διακρίσεις και να στοχεύει ανεξέλεκτα.
Ο τρόπος αντιμετώπισης, όμως, ναι. Δεν είναι ο ίδιος. Δεν μπορεί να είναι ο ίδιος για όλους.
3, 2, 1, πάμε: Μεγάλο σπίτι με ξεχωριστά δωμάτια για όλα τα μέλη της οικογένειας, με γρήγορο wifi, ο καθένας το pc του (ή στην χειρότερη περίπτωση, το tablet), όλη η οικογένεια χαρούμενη, γύρω από το γεμάτο καλούδια τραπέζι.
Το νέο πρότυπο διαφήμισης στην εποχή του Covid.

Οι υπόλοιποι που υπολογίζουν μέχρι και το τελευταίο ευρώ, που ζουν σε μια συνεχόμενη κρίση άγχους και πανικού, που δεν μπορούν να προσφέρουν αυτά που είχαν καταφέρει με πολύ κόπο και προσπάθεια, που δεν βρίσκουν την καραντίνα «ως μια καλή ευκαιρία για αυτοπροσδιορισμό, αυτοεξερεύνηση, για νέα χόμπυ κλπ», αυτοί παίζουν σε άλλη διαφήμιση.
Αλλά δυστυχώς, είναι από αυτές που είναι ακατάλληλες για προβολή.
Πάντα επίκαιρο.