Το υπ’ αριθμόν 4 της Σειράς των Φυλλαδίων της Εργατικής Εστίας, με ημερομηνία έκδοσης 1949 πλέον, ασχολείται με τον γάμο και την οικογένεια, έχει τίτλο «ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟΝ ΓΑΜΟ», και υπότιτλο (με κεφαλαία επίσης, σε μικρότερες στιγμές) «Σχέσεις ανδρών και γυναικών».
Καυτό θέμα, αναμφισβήτητα, για αυτό και δεν θα μπορούσα να μην υποκύψω στον πειρασμό για άλλη μια φανταστική συνέντευξη, μετά την πρώτη το 1948. Άλλωστε ο συγγραφέας είναι ο ίδιος, γνωριζόμαστε ήδη ένα χρόνο, σημαντικό πλεονέκτημα.
Πολύ χαίρομαι που ξανασυναντιόμαστε, μετά από έναν ολόκληρο χρόνο, λοιπόν. 1949 αισίως. Τί χρονιά..!
Το θέμα που θίγετε στο νέο φυλλάδιο είναι πολύ κομβικό. Γάμος, οικογένεια, σχέσεις ανδρών και γυναικών. «Καυτή πατάτα» που θα έλεγε κι ένας δημοσιογράφος το 2016 π.χ.
Καταρχήν, θα ήθελα να ξεκινήσουμε με το ποιές είναι οι σημαντικές προϋποθέσεις για έναν σωστό γάμο.
«Πρέπει να γίνη συνειδητό και στον νέο και στη νέα, που πρόκειται να παντρευτούν, πόση μεγάλη σημασία έχει η σωματική και ψυχική υγεία στο γάμο. Τα χρηματικά και άλλα συμφέροντα πρέπει να μείνουν κατά μέρος, όταν η υγεία δεν επιτρέπει έναν γάμο».
Μα, αυτό που λέτε είναι σχεδόν σκανδαλώδες. Δηλαδή, λίγο πιο σαφής;
«Προίκες, κοινωνικές θέσεις και άλλες συμφεροντολογικές επιδιώξεις πρέπει να φροντιστούν μετά την υγεία. Γιατί, αν η υγεία δεν λογαριασθή καθόλου και γίνει ένας ανθυγιεινός γάμος, τότε όλοι θα είναι εγκληματίες, όσοι ανακατεύθηκαν σε αυτόν, γονείς, συγγενείς και προξενευτάδες, μαζί με το ανδρόγυνο. Και οι πρώτοι υπεύθυνοι σε ανάρμοστο γάμο είναι οι γονείς και κάθε άλλος, που σπρώχνει δύο ανθρώπους να παντρευτούν, κυττάζοντας μόνο κάθε άλλο συμφέρον και περιφρονώντας την υγεία. Γιατί αυτοί πρέπει να έχουν περισσότερη πείρα από τους νέους».
Πολύ σωστό. Κάτι άλλο. Επειδή η εποχή που ζούμε δυστυχώς χαρακτηρίζεται από σοβαρές αρρώστιες, τί ρόλο παίζουν ή δεν παίζουν αυτές στην απόφαση ενός γάμου;
«Ο λαός πρέπει να βάλη καλά στο νου του, πως η σύφιλη και η φθίση είναι δύο αρρώστιες, που με τις σύγχρονες μάλιστα προόδους της επιστήμης, γιατρεύονται. Κι όποιος παθαίνει, πρέπει να μην ντρέπεται και να μη φοβάται, να μην έχει μεσαιωνικές και βάρβαρες αντιλήψεις, παρά να πάη αμέσως στον γιατρό, για να θεραπευτή. Το να πάρει ένας άνθρωπος την σύφιλη δεν είναι ντροπή, αλλά όταν την μεταδίδει, γίνεται εγκληματίας. Δεν πρέπει εκείνος που, όταν έπαθε την σύφιλη, να φαντάζεται πως έκαμε καμία ατιμία. Απλούστατα είναι ατύχημα, που ασφαλώς, με μια συστηματική και συγχρονισμένη θεραπεία, γιατρεύεται. Και, όταν γιατρευτή, μπορεί τότε να παντρευτή, με την άδεια του γιατρού, και να κάνη παιδιά».
Πώς παίρνει κάποιος την απόφαση να παντρευτεί;
«Εκείνοι που αποφασίζουν να παντρευτούν και να δημιουργήσουν οικογένεια, πρέπει πρώτα απ’ όλα να σκεφθούν σοβαρά και να ενεργήσουν με την πιο μεγάλη περίσκεψη και να λάβουν υπ’ όψιν τους, ότι με τον γάμο αναλαμβάνει ο καθένας τους στον κύκλο του μεγάλες υποχρεώσεις. Και, αφού ξεχάσουν όλες τις κακές τους συνήθειες, να προσαρμοσθούν προς την πραγματικότητα της νέας τους ζωής και να συνδεθούν ψυχικά».
Ποιά είναι τα είδη γάμων που συναντάμε γύρω μας;
«Πολλοί παντρεύονται από έρωτα και δεν είναι δυστυχώς σε θέση να σκεφθούν λογικά, γιατί, όταν διοικεί η καρδιά, το μυαλό πάει περίπατο, και η λαχτάρα αυτή του αισθήματος τις περισσότερες φορές δεν διαρκεί πολύ και σε λίγο εξατμίζεται».
Άρα, ο έρως δεν συνιστάται ... μάλιστα.
Άλλο είδος;
«Αντίθετα προς τον γάμο από έρωτα, πολλές φορές παντρεύονται δύο άνθρωποι χωρίς καν να έχουν γνωρισθή από πριν μεταξύ τους, με προξενιές ή και μόνο με φωτογραφίες. Τότε γίνεται μια αληθινή αγοραπωλησία, που τον σπουδαιότερο ρόλο παίζει η προίκα, χωρίς να δίνεται προσοχή στην υγεία, στον χαρακτήρα και στη νοικοκυρωσύνη, που είναι τα πιο θετικά και μεγάλα κεφάλαια στη ζωή».
Και να φανταστώ ότι υπάρχουν κι άλλες περιπτώσεις;
«Άλλοι και άλλες ντύνονται και ποζάρουν ως πρώτης τάξεως γαμβροί και νύμφες, αυτορεκλαμάρονται ή βάζουν άλλους μεσίτες για να πιάσουν καμία πλούσια νύφη ή γαμβρό. Οι περισσότεροι από αυτούς τους άνδρες είναι χωρίς δουλειά και κατορθώνουν συνήθως να ζουν εις βάρος της γυναίκας τους με την προίκα, που πήραν».
Ανήκουστο.. Μη μου πείτε ότι δεν έχουμε τελειώσει ακόμα;..
«Υπάρχουν πάλι άλλοι άνδρες, που παίρνουν για γυναίκα τους ένα νοικοκυρεμένο και φρόνιμο κορίτσι επάνω στα νιάτα του κι ύστερα από λίγες μέρες, μήνες ή χρόνους φεύγουν ασυλλόγιστα σε μακρινά μέρη και ξανάρχονται έπειτα από πολλά χρόνια ή και την εγκαταλείπουν για πάντα και απάνθρωπα, καμία και με ένα ή και πολλά παιδιά και γίνονται άφαντοι. Είναι γάμοι αυτοί όλοι αυτοί ή αληθινές οικογενειακές τραγωδίες;».
Μα τι λέτε, θα μπορούσε στο μέλλον να γίνει και εκπομπή στην τηλεόραση, με τίτλο «Οικογενειακές Ιστορίες». Πολλή δουλειά για τους καλλιτέχνες του μέλλοντος...
Όμως, δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφερθούμε και σε τυχόν ευθύνες που έχουν οι γονείς, σωστά;
«Υπάρχουν γονείς που τίποτε άλλο δεν ονειρεύονται για την κόρη τους ή τον γιό τους από το να επιτύχουν και να αποκτήσουν έναν πλούσιο γαμπρό ή μια πολύφερνη νύμφη και αδιαφορούν τελείως για άλλα τυχόν ελαττώματα».
Τα χρήματα, το οικονομικό status, που θα έλεγε και ένας οικονομολόγος του μέλλοντος, τί ρόλο παίζει;
«Ποτέ μου δεν πίστεψα πως μόνο το χρήματα δίνει την ευτυχία και την χαρά της ζωής στον άνθρωπο. Δεν έχω βέβαια αντίρρηση ότι είναι ένας από τους ουσιώδεις παράγοντες για την πάλη και την ευημερία της ζωής. Αλλά ασφαλώς δεν πρέπει να δίνουμε αποκλειστικά σ’ αυτό όλη μας την προσοχή και να κάνουμε τον γάμο είδος εμπορίου».
Ανεξαρτήτως της όποιας οικονομικής κατάστασης της άλλης οικογένειας;
«Υπάρχουν γονείς πλούσιοι, που, αν η κόρη τους έτυχε να αγαπήσει έναν νέο επιστήμονα ή οποιοδήποτε επαγγελματία, που δεν έχει ακόμη κάμει τη σταδιοδρομία του και είναι πτωχός, είναι όμως καθ’ όλα τα όλα τα άλλα αξιώτατος νέος, αρνούνται να τον κάνουν γαμπρό τους, επιμένοντας, πως πρέπει να έχη και περιουσία ανάλογη με την προίκα της κόρης τους».
Πλήρης απαξίωση του καλού χαρακτήρα και της γνώσης. Συμβαίνει και το αντίθετο;
«Ή αντίθετα, ζητούν για τον γιο τους νύφη με προίκα πολλή, χωρίς να προσέξουν το παρελθόν ηθικόν της ή την υγεία της. Και πολλές φορές αυτοί οι γονείς πετυχαίνουν αυτό που θέλουν, αλλά και με δυσάρεστες συνέπειες. Άλλοι πάλι γονείς, νεόπλουτοι, γυρεύουν να δώσουν στα παιδιά τους σύζυγο από μεγάλο τζάκι και σόι κι έτσι να υψωθούν δήθεν κοινωνικά, χωρίς να προσέχουν και την υγεία, τον χαρακτήρα και την ικανότητα στη δουλειά του γαμπρού που θα πάρουν».
Το θέμα του νεόπλουτου Έλληνα, πιστεύω ότι θα είναι γίνει και πιο έντονο στο μέλλον.
Διαφορά ηλικίας ανάμεσα στο ζευγάρι. Ως ψυχίατρος, θα έχουν δει τα μάτια σας...
«Μήπως μπόρεσα ποτέ να νιώσω τους άνδρες εκείνους, που ασυλλόγιστα παίρνουν ως σύζυγο γυναίκες μικρές στην ηλικία, που ο καθένας, βλέποντάς τες δίπλα τους τις περνά για κόρες τους ή και για εγγονές τους ακόμα; Σε τέτοιους γάμους η ζωή στον άνδρα δύει, στην γυναίκα ανατέλλει».
Καταπληκτική φράση, την κρατώ. Η ζωή της γυναίκας πώς είναι μέσα σε έναν τέτοιο γάμο;
«Ποιά ψυχική συνεννόηση μπορεί να υπάρξει στην περίσταση αυτή; Ασφαλώς ο σύζυγος θα ζηλέψη την γυναίκα του, θα την περιορίζη, θα την κλειδώνη, θα της κάνει τον βίο αβίωτο, ώσπου τέλος την τρελαίνει. Αυτό συμβαίνει πολλές φορές και σε ανδρόγυνα της ίδιας ηλικίας, βέβαια».
Βία μέσα στον γάμο. Υπάρχει και θα υπάρχει, δυστυχώς; ...
«Τι να πω για τους άνδρες εκείνους που θεωρούν και μεταχειρίζονται τις γυναίκες τους σαν πραγματικές σκλάβες, τους φέρονται βάναυσα και τις κτυπούν αλύπητα και που, όπως σε πολλά χωριά, αγαπούν περισσότερο την φοράδα τους απ’ αυτήν».
Παιδιά και γάμος. Τί συμβαίνει όταν υπάρχουν αλλά και όταν δεν υπάρχουν;
«Υπάρχουν και πρόσωπα που, άμα παντρευτούν και δεν κάνουν παιδιά, το αισθάνονται πραγματικό μαράζι και μπορούμε να πούμε ότι υποφέρουν και ζηλεύουν αυτούς που έχουν παιδιά. Αλλά και αυτοί πάλι που έχουν, με τους σύγχρονους μάλιστα καημούς των παιδιών, ζηλεύουν αυτούς που δεν έχουν».
Δεν τολμώ να φανταστώ τί είδους άλλους μελλοντικούς καημούς θα έχουν οι γονείς του επόμενου αιώνα...
Το πιο σωστό ποιό είναι, γιατρέ μου; Να θέλουμε ή να μη θέλουμε παιδιά;
«Το φρονιμότερο όλων είναι βέβαια να έχη κανείς παιδιά, γιατί αυτά αποτελούν τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην οικογενειακή ζωή. Άλλωστε αυτός είναι κι ο σκοπός του γάμου, να δημιουργήση κανείς οικογένεια, όχι όμως και με τον αποκλειστικό σκοπό μόνο για την απόκτησι του περίφημου διαδόχου».
Δηλαδή, μας λέτε να μην δακτυλοδείχνουμε ή λιθοβολούμε τα άτεκνα ζευγάρια. Πολύ avant garde, που θα έλεγε και κάποιος το 1970 π.χ.
Υπάρχει κάτι που πρέπει να προσέχουν οι γυναίκες στο θέμα της τεκνοποίησης;
«Η γυναίκα πρέπει να αποφεύγει τις συχνές γέννες. Γιατί, όταν κάνει το ένα παιδί επάνω στο άλλο, εξαντλείται και πεθαίνει. Έπειτα υπάρχει κι άλλος ένας λόγος, πως με τις συχνές γέννες τα παιδιά που θα γεννηθούν, είναι αδύνατα και καχεκτικά. Μια γυναίκα κανονικά πρέπει να αφήση να περάσουν τρία χρόνια μέχρι να ξαναγεννήση».
Ας μιλήσουμε για ένα τεράστιο ζήτημα στις σχέσεις των ανδρογύνων, αυτό της ζήλειας. Τί ρόλο παίζει και πιστεύετε ότι συνήθως συνδέεται με την απιστία;
«Υπάρχουν ανδρόγυνα που η ζηλοτυπία τους φθάνει στο βαθμό του πάθους. Εκείνος που ζηλεύει τη γυναίκα του ή και το αντίθετο, και που φαντάζονται κι οι δύο πράγματα που δεν υπάρχουν, δημιουργούν αναίτιες σκηνές».
Αν όμως υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν απιστία; Εκεί τί κάνουμε;
«Άμα βέβαια υπάρχουν πραγματικές συζυγικές απιστίες και ο ένας από τους δύο έχει τον φίλο ή τη φιλενάδα του, τότε υπάρχει απλούστατα η πιστοποίησις της αληθινής και πραγματικής απιστίας, οπότε, αν πραγματικά ο απατώμενος αγαπά με πάθος, ή και χωρίς αυτό, αναπτύσσεται μέσα του το συναίσθημα της εκδικήσεως με οποιοδήποτε μέσο, ακόμα και τον φόνο».
Πώς αντιμετωπίζεται η απιστία;
«Όταν κανείς ευρεθή σε μια τέτοια κατάσταση, το καλύτερο που έχει ο καθένας να κάνη είναι να οπλισθή με την απαιτούμενη ψυχραιμία και υπομονή και να λύση το ζήτημα αυτό της τιμής χωρίς εκδικήσεις».
Τί δεν πρέπει να υπάρχει σε κανένα σπίτι, θέλω να μου πείτε.
«Επειδή ανάμεσα στη ζωή, στους χαρακτήρες και στο περιβάλλον υπάρχουν αναμφισβήτητα, μπορούμε να πούμε, σατανικές στιγμές και κανένας μας δεν ξέρει ποτέ τί μπορεί να κάνη, πάνω στα νεύρα του, γι’ αυτό και σε κανένα σπίτι δεν πρέπει να υπάρχη περίστροφο και κανείς να μην οπλοφορή. Γιατί μπορεί να κάμη τον φόνο, αν πάνω σε μία δίκαια, ας πούμε, αγανάκτηση έχει το όπλο πρόχειρο, είτε ο άνδρας είτε η γυναίκα [γιατί τελευταία κι η γυναίκα έμαθε κι αυτή να τραβά πιστολιές - αν και το συνηθέστερο μέσο εκδικήσεως στη γυναίκα είναι το βιτριόλι].
Πολύ σημαντικές παρατηρήσεις κι οι δυο. Ειδικά η χρήση αυτού του δολοφονικού στοιχείου μάλλον θα παραμείνει διαχρονικά το πιο κλασικό όπλο γυναικείας εκδίκησης. Και ίσως στο μέλλον όσο πιο εύκολα θα μπορεί να το προμηθευτεί κάποιος, τόσο το χειρότερο.
Μουρμούρα και γκρίνια. Αυτές οι μάστιγες. Μιλήστε μας λίγο για αυτά τα δύο.
«Τι τα θέλετε. Δεν υπάρχει χειρότερο από την γκρίνια στα ανδρόγυνα. Γι’ αυτό πρέπει να προσπαθούμε να λείπουν από τη μέση οι γκρίνιες και να μη δημιουργούνται, γιατί καμία φορά τις προκαλούμε χωρίς να υπάρχει σοβαρός λόγος».
Πολλές φορές και από το τίποτα, σωστά;
«Υπάρχουν άνθρωποι που δεν είναι ευχαριστημένοι ό,τι κι αν τους κάνετε. Αυτοί είναι οι κύριοι γκρινιάρηδες και παραξενόπουλοι της ζωής σ’ ένα βαθμό απίστευτο».
«Παραξενόπουλοι», τι καταπλητική λέξη, σας την κλέβω.
Υπάρχουν κατάλληλες και ακατάλληλες στιγμές για γκρίνια και μουρμούρα;
«Το χειρότερο είναι ότι επιλέγουν και τις πιο ακατάλληλες ώρες, ας πούμε πάνω στο φαγητό, για να αραδιάσουν τις παρατηρήσεις τους για το κάθε πράγμα, καθώς και τα παράπονά τους. Πάρτε πολλές γυναίκες που αψυχολόγητα την ώρα που κάθονται οι σύζυγοί τους στο τραπέζι να φάνε, ενώ γυρίζουν κουρασμένοι από την δουλειά τους, αρχίζουν ένα πραγματικό μουρμούρισμα».
Και αυτό γιατί συμβαίνει, λέτε;
«Το κάνουν για να μη χάσουν την ώρα και την ευκαιρία επάνω στην ώρα του φαγητού, με τις ενοχλητικώτατες αφηγήσεις του νοικοκυριού, τις αταξίες των παιδιών, τους διάφορους λογαριασμούς, και στο τέλος με όλες τις μεταξύ τους διαφορές και υποθέσεις τους».
Μάλιστα. Άρα, καταλήγοντας αναφορικά με τον γάμο, ποιό θα λέγαμε ότι είναι το μυστικό της επιτυχίας;
«Βλέπετε, δυστυχώς, όλοι μας δεν αναγνωρίζουμε τα ελαττώματά μας και γι’ αυτό κατακρίνουμε συχνότατα διάφορα πράγματα στις συζητήσεις μας, ενώ πρώτα από όλα θα έπρεπε να διορθώσουμε τους εαυτούς μας. Τουλάχιστον, ας φροντίζουμε πώς θα μπορέσουμε να έχουμε, όσο το δυνατόν, ολιγώτερα ελαττώματα και ας προσπαθήσουμε να φέρουμε τη νέα γενιά σε μια ανώτερη ηθική και πνευματική κατανόηση, ώστε να δημιουργήσουμε γερά φυτώρια με ισχυρούς και ιδανικούς χαρακτήρες. Κάθε γενιά που περνά πρέπει να την διαδέχεται η άλλη γενιά με μια ανώτερη πνευματική και ηθική δύναμη, με ανώτερες σκέψεις και επιδιώξεις».
Και κάπως έτσι έκλεισε το θέμα του γάμου, αφήνοντας για την επόμενη φορά το απολύτως διαχρονικό επίσης θέμα: Σχέσεις ανδρών και γυναικών.
Stay tuned.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου