Τετάρτη 11 Νοεμβρίου 2020

«περί πίνειν», σύγχρονος οδηγός [1948]

 Το 1948, η «Εργατική Εστία» άρχισε την έκδοση σειράς φυλλαδίων «που σκοπό έχουν να διαφωτίσουν γενικά τον εργαζόμενο γύρω από τους μεγάλους κινδύνους, που απειλούν την υγεία του. σωματικά και ψυχικά, όπως είναι ο αλκοολισμός, η τοξικομανία, η χαρτοπαιξία κ.λπ.».

Ένα από αυτά που έπεσαν στα χέρια μου από την βιβλιοθήκη ενός από τους πιο αγαπημένους μου ανθρώπους της ζωής μου (και που ο ίδιος δεν βρίσκεται εδώ πια), είναι το «ΜΗ ΠΙΝΕΤΕ, ΜΗ ΜΕΘΑΤΕ», γραμμένο για τους εργάτες, πάντα. Ένα 16σέλιδο τευχίδιο, τόσο λεπτοκαμωμένο που με τρόμο για να μην διαλυθεί αλλά και με πολύ χαμόγελο διάβασα, μεταξύ άλλων, και μερικά από τα παρακάτω: 

Καταρχήν, ο πρόλογος είναι μια βαθιά εισαγωγή στο θέμα, θέτοντας εξαρχής τον στόχο: το καλό της κοινωνίας των εργατών (*όπως πάντα, άλλωστε. #not)

Ακολουθεί μια φανταστική συνέντευξη με τον συγγραφέα του τευχιδίου, ταξίδι στο 1948 λοιπόν.

Ας ξεκινήσουμε με το βασικό: τί είναι ο εργάτης;

«Ο εργάτης είναι η ψυχή, η βάσις και η δύναμις της κοινωνίας και της πατρίδος μας. Η εξασφάλισις της υγείας του υπόσχεται ένα καλύτερο κόσμο γεμάτο από χαρά και ευτυχία και ενδιαφέρει κάθε Έλληνα». 

Σαφές. Οι άνθρωποι γιατί πίνουν; Το έχουμε διερευνήσει; 

«Ένας ξένος σοφός φυσιολόγος λέγει τα εξής: “Οι άνθρωποι πίνουν, γιατί κι οι άλλοι πίνουν. Πίνουν, όταν πεινούν, για να καταπραΰνουν την πείνα τους και πίνουν, όταν είναι χορτασμένοι, για να κεντήσουν την πείνα. Πίνουν, όταν τρεμουλιάζουν από το κρύο, για να ζεσταθούν και πίνουν όταν ζεσταίνωνονται για να δροσισθούν. Πίνουν, όταν νυστάζουν και θέλουν να κόψουν την νύστα τους, και πίνουν, όταν δεν έχουν ύπνο, για να κοιμηθούν. Πίνουν, γιατί είναι λυπημένοι, και πίνουν, όταν είναι χαρούμενοι. Πίνουν σε μία γέννηση, πίνουν και σε μία κηδεία”.

Επομένως, πίνουμε γενικώς. Σωστό. 

Όταν πίνουμε, τί ακριβώς συμβαίνει με τις αισθήσεις μας;

... Οι ενθουσιώδεις πότες, όταν μιλούν για το κρασί λένε ότι “το κρασί πρέπει να το αισθάνεται ο άνθρωπος και με τας πέντε αισθήσεις του”. Κι αυτός είναι ο λόγος του τσουγκρίσματος, για ικανοποίηση της ακοής. Γιατί η όρασις ικανοποιείται, με το γλυκοκύτταγμα του ωραίου χρώματος. Η αφή, με το χούφτιασμα του ποτηριού. Η όσφρησις με το μύρισμα. Και τέλος έρχεται η γεύσις, η οποία ικανοποιείται περισσότερο με τους διαφόρους μεζέδες που συνοδεύουν το κρασί».

Καταπληκτικό. Αυτό θα μπορούσε να γραφτεί σε βιβλίο-οδηγό Οινοποσίας το 2020.

Τί κάνει έναν άνθρωπο αλκοολικό;

«Ο άνθρωπος που συνήθισε να πίνει πολύ, αισθάνεται την ακατανίκητη ανάγκη και δεν μπορεί να περάση τη μέρα του χωρίς να πιή και τα σχετικά ποτηράκια του. Δεν μπορεί να εργασθή, να φάγη, να διασκεδάση, να κοιμηθή χωρίς ποτό, για να πάνε κάτω τα φαρμάκια. Το πιοτό κατήντησε για αυτόν η παρηγοριά, η ξεκούραση, η ευτυχία, η δύναμις, το παν».

Και φυσικά, ειδικά για τους οικογενειάρχες αυτό είναι μια βόμβα καταστροφική, να φανταστώ;

«Κι έπειτα φθείρονται τα οικονομικά του, μάλιστα αν είναι και οικογενειάρχης, αρχίζει να μην σκέπτεται πλέον λογικά και σιγά σιγά εγκαταλείπει, για το χατήρι του ποτηριού, τη γυναίκα του και τα παιδιά του στην δυστυχία και την κακομοιριά. Τα παιδιά των ανθρώπων αυτών δεν τρέφονται καλά, γιατί τα χρήματα που κερδίζει ο οικογενειάρχης από το μεροκάματο, τα ξοδεύει στην ταβέρνα και στο τσιγάρο [α βέβαια, έχουμε και αυτό], και στο τέλος τα δυστυχισμένα καταντούν να παθαίνουν αδενοπάθεια, ατροφία, φθίση και τις περισσότερες φορές, πεθαίνουν».

Μα τι μου λέτε;; Τραγικά πράγματα.

Ποιές είναι οι συνέπειες από την κατανάλωση αλκοόλ, γιατρέ μου; 

«Παιδιά γεννημένα από αλκοολικούς είναι συνήθως έκφυλα, με περιωρισμένη αντίληψη, ηλίθια και επιβαρυμένα και  με άλλες τρομερές κληρονομικές αρρώστειες, όπως η επιληψία, η καχεξία, αι διάφορες παραλύσεις. Αλλά και ένας, που δεν είναι αλκοολικός και μια μόνον φορά βρεθή μεθυσμένος και επάνω στο μεθύσι του συνευρεθή με τη γυναίκα του, το παιδί που θα συλληφθεί από μια τέτοια σύλληψι είναι πιθανό να έχει όλα τα παραπάνω ελαττώματα.

...Μία από τις χειρότερες συνέπειες είναι η τρέλλα, με τις διάφορες φρικτές εκδηλώσεις της, καθώς και οι ψευδαισθήσεις, οπότε οι δυστυχείς αλκοολικοί βλέπουν και ακούν διάφορα τρομακτικά και ανύπαρκτα πράγματα. Η δηλητηρίασις, που προκαλεί το οινόπνευμα, φαίνεται και στο πρόσωπό τους. Τα μάτια τους είναι υγρά, σαν να κλαίνε διαρκώς. Τα χείλη τους, η γλώσσα τους και τα χέρια τους τρέμουν. Βήχουν και φτύνουν συνεχώς». 

Τον αλκοολικό άνθρωπο, πώς τον ξεχωρίζουμε άραγε; 

«Εκείνοι που πίνουν και που σιγά σιγά γίνονται αλκοολικοί, χάνουν κάθε ανώτερο και ευγενικό αίσθημα, όπως είναι η τιμή και η ηθική. Γίνονται βάναυσοι και με το παραμικρό θυμώνουν. Εκνευρίζονται, υβρίζουν και φωνάζουν, αναποδογυρίζουν τα τραπέζια, σπάζουν ό,τι βρίσκουν μπροστά τους, δέρνουν τη γυναίκα και τα παιδιά τους. Βρίζουν με τις πιο χυδαίες λέξεις χωρίς καμία ντροπή, κάνουν μπροστά σε όλο τον κόσμο τις πιο άπρεπες πράξεις. Προκαλούν και παρεξηγούν, και με το παραμικρό φιλονικούν». 

Μάλιστα. Δύσκολα τα πράγματα, λοιπόν. Και δηλαδή, δεν επιτρέπεται καθόλου, ούτε ένα ποτηράκι έτσι για το καλό; 

Η απάντηση άμεση.

«Τώρα βέβαια, όσοι έχουν την ανάγκη να πιουν λιγάκι για να ευθυμήσουν, ας προσέχουν τουλάχιστον να πίνουν με μέτρο, να αποφεύγουν τα ποτά που είναι νοθευμένα [μα καλά, από το 1948 υπήρχαν μπόμπες;;], που περιέχουν πολύ οινόπνευμα ή που είναι φτιαγμένα με ξένες ουσίες όπως είναι το σουλφίτ (θειώδες νάτριον), ο γύψος και οι χρωστικές ύλες. Έπειτα, δεν πρέπει να πίνουν νηστικοί. Να πίνουν από το ίδιο κρασί και να μην το ανακατεύουν. Να αποφεύγουν δηλαδή να πίνουν μαζί ρετσίνα και κρασί Σάμου, ή αρετσίνωτο με Μαυροδάφνη, ή και ακόμα ρετσίνα και ούζο, γιατί με αυτόν τον τρόπο μεθούν ευκολότερα και δηλητηριάζουν χειρότερα τον οργανισμό τους».

Χρήσιμα όλα αυτά. Κάτι άλλο τώρα. Υπάρχουν κάποια gadgets που πρέπει να έχουμε ή να μην έχουμε μαζί μας όταν βγαίνουμε για ποτό, κρασί; 

«Αυτοί που συχνάζουν σε ταβέρνες, καλά θα κάνουν να μην οπλοφορούν, και να μην έχουν στην τσέπη τους ούτε σουγιά. Γιατί επάνω στο πιοτό και στο μεθύσι, και με τον πρώτο καυγά που θα στήσουν [α, γιατί είναι σίγουρο αυτό ε;] αν μάλιστα είναι και νευρικοί ή τους συνοδεύουν και γυναίκες, μπορούν στα καλά καθούμενα να σκοτώσουν κανένα».

Πολύ σοβαρά τα πράγματα. Κάποια συμβουλή για την αποφυγή αφόρητου hangover;

«Όσοι πίνουν και συχνάζουν στις ταβέρνες και έρχονται σε κέφι –για καλό και για κακό– ας εφοδιάζονται και ένα μπουκαλάκι αμμωνίας, γιατί αναπνέοντας λίγη αμμωνία ή παίρνοντας πέντε σταγόνες [προσοχή: πέντε], σε μισό ποτήρι νερό, μπορεί να τους κάνει να συνέλθουν και να απαλλαγούν πολλές φορές από το μεγάλο μεθύσι, που φθάνει μέχρι κραιπάλης».

Ουφ, κάτι είναι και αυτό. Υπάρχουν λύσεις. Τώρα βέβαια, ο μεγάλος κίνδυνος και πειρασμός είναι ο φιλικός κύκλος, σωστά;

«Το περιβάλλον, οι συγγενείς και φίλοι των μεθύσων και οινοποτών πρέπει να τους εμποδίζουν, όσο είναι δυνατόν να συναναστρέφονται με άλλους φίλους τους μπεκρήδες. Γιατί αυτού του είδους η παρέα τούς παρασύρει πάντα στο πιοτό, ακόμα και όταν έχουν πάρει την απόφαση να μην ξαναπιούν».

Κάποιες διατροφικές συμβουλές;

«Οι μέθυσοι και οι αλκοολικοί πρέπει να αποφεύγουν να τρώνε βαρειά φαγητά, όπως είναι τα τσιγαριστά, τα καβουρδιστά και τα αλμυρά φαγητά».

Σαφέστατη απάντηση.

Εν ολίγοις και ολοκληρώνοντας, κάποιο συμπέρασμα;

«Το συμπέρασμά μας είναι ότι, όποιος δεν πίνει καθόλου κρασί και οινόπνευμα, είναι από κάθε πλευρά κερδισμένος. Όσοι όμως θέλουν να πιουν πρέπει, σε αυτήν τουλάχιστον την περίπτωση, να αποφεύγουν τα σπίρτα [ ;τα σφηνάκια;], λογαριάζοντας την υγεία τους, ένα δυο ποτηράκια κρασί καθαρό, καλής ποιότητας και μόνον το βράδυ μετά τη δουλειά, ή ένα έως δύο ποτήρια μπύρας. Είναι ανάγκη να συγκρατείται κανείς, γιατί ακριβώς από αυτή την στιγμή, που θα αυξηθή η ποσότητα του πιοτού, αρχίζουν όλοι οι κίνδυνοι που αναφέραμε πιο πάνω».

Και τώρα, για να ολοκληρώσουμε, θα ήθελα να εστιάσουμε στο target group στο οποίο απευθύνονται τα παραπάνω, για να μην χάνουμε τον στόχο μας, παρακαλώ.

«Εσείς, εργάτες έλληνες, που είσαστε τα θεμέλια της φυλής μας, της ιδανικής Ελλάδας μας, προσέξτε. Μη σας κυριεύει το κρασί και τα άλλα οινοπνεύματα. Είναι μεγάλη καταστροφή. Δεν θα βρήτε το κέφι και τη χαρά, πίνοντας. Αντιθέτως, θα τσακίσετε την υγεία σας, τα νεύρα σας, δεν θα μπορείτε να εργαστείτε και να αποδώσετε στη δουλειά σας. Η νέα γενιά, τα παιδιά που θα κάνετε, η ελπίδα της πατρίδος μας, πρέπει να μείνει με κάθε θυσία μακριά από τις βαρύτατες αρρώστιες του αλκοολισμού που απειλούν τη ράτσα μας με εκφυλισμό και τελεία καταστροφή».

Η εργατιά, λοιπόν, πώς πρέπει κι οφείλει να ψυχαγωγείται;

«Γελάτε, τραγουδάτε, παίζετε όργανα, πηγαίνετε εκδρομές, ζήστε στον καθαρό αέρα, διασκεδάζετε, γυμνάζετε το σώμα σας και μη ζητάτε μονάχα στο πιοτό την απόλαυση. Η Ελληνική εργατιά, τα λεβέντικα νιάτα πρέπει να συγκρατούνται. Γιατί έτσι μονάχα κερδίζουν την ζωή, την υγεία, τη χαρά, την πρόοδο και την ανάδειξη της δουλειάς τους».

Μα, άραγε, η εργατιά, υπερήφανη πάντα, έχει τον χρόνο και τα χρήματα για εκδρομές και γυμναστική και γλέντι;..

{καμία απάντηση από την άλλη πλευρά}


Ο κατάλογος των επόμενων εκδόσεων δεν περιλάμβανε κάτι αντίστοιχο για τους εργοδότες της χώρας. Προφανώς τίποτα από τα παραπάνω δεν ίσχυαν/ ισχύουν, για αυτούς.

Και μετά από αυτό, ας πιω μια γουλιά από το αγαπημένο merlot, έτσι για να πάνε τα φαρμάκια κάτω.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου